Δίπλα στη θάλασσα ή σκαρφαλωμένα σε ψηλούς βράχους τα 13 πιο επιβλητικά κάστρα από τα εκατοντάδες που διαθέτει η χώρα μας στέκουν ακόμα αγέρωχα και μας ταξιδεύουν σε εποχές που έχουν από καιρό περάσει.
Μεθώνη, Μεσσηνία.
Το πελώριο κάστρο της Μεθώνης είναι ένα από τα χαρακτηριστικότερα δείγματα καστροπολιτείας στον ελληνικό χώρο και δεσπόζει επιβλητικό στο νοτιοδυτικότερο άκρο της Πελοποννήσου. Ακριβώς δίπλα βρίσκεται το οχυρωμένο νησάκι Μπούρτζι, με το οποίο ενώνεται μέσω μιας μικρής αψιδωτής γέφυρας. Το κάστρο χτίστηκε το 1209 μ.Χ. από τους Ενετούς. Η μεγάλη ακμή του κάστρου τοποθετείται την περίοδο της Α’ Ενετοκρατίας, δηλαδή κατά τον 13ο-15ο αιώνα, ενώ η οριστική παρακμή του επήλθε περί το 1828, όταν πλέον ο πληθυσμός του μεταφέρθηκε εκτός των τειχών, αφήνοντάς το στην εγκατάλειψη. Θυρεοί, οικόσημα, επιγραφές, ερείπια κατοικιών Βενετών αρχόντων, τμήματα της βυζαντινής εκκλησίας της Αγίας Σοφίας, το εκκλησάκι της Αγίας Σωτήρας και η στήλη Μοροζίνι είναι μερικά μόνο από τα αξιοθέατα του κάστρου.
Βόνιτσα, Αιτωλοακαρνανία.
Χτισμένη σε προνομιακό σημείο, στη νότια άκρη του Αμβρακικού, η κωμόπολη των περίπου 5.000 κατοίκων απέχει μόλις 20 λεπτά από τη Λευκάδα και την Πρέβεζα και δίκαια αποτελεί την ιδανική βάση για εξορμήσεις στην περιοχή. Τον 11ο αιώνα οι Βενετοί χτίζουν το κάστρο της ενώ το 1204, μετά την Άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Σταυροφόρους, η Βόνιτσα υπάγεται στο Δεσποτάτο της Ηπείρου και γνωρίζει μεγάλη ανάπτυξη. Σειρά πήραν κι άλλοι κατακτητές όπως Φράγκοι, Σλάβοι, Ναπολιτάνοι, ξανά Βενετοί, Οθωμανοί για να περάσει οριστικά στο ελληνικό κράτος το 1832. Η θέα στον Αμβρακικό κόλπο από το κάστρο είναι η καλύτερη της περιοχής ενώ εκεί σώζεται και το εκκλησάκι της Αγίας Σοφίας, του 12ου αι. Από τις παλιές γειτονιές θ’ανηφορίσετε το λιθόστρωτο δρομάκι που καταλήγει στην είσοδο του Κάστρου, που από το 1922 έχει χαρακτηριστεί ως “προέχον βυζαντινόν μνημείον” με Βασιλικό Διάταγμα.
Πάργα, Ήπειρος.
Δυσκολεύεσαι να πιστέψεις πως αυτό το μικροσκοπικό κομμάτι γης δίπλα στη θάλασσα δεν ξεγλίστησε από κάποιο νησί αλλά είναι τμήμα της Ηπείρου, στο νομό Πρεβέζης. Αυθεντική ηπειρώτισσα λοιπόν, η Πάργα, αλλά με νησιώτικο και κοσμοπολίτικο αέρα. Αμφιθεατρικά χτισμένη σε μια μικρή χερσόνησο πάνω από τα γαλαζοπράσινα νερά του Ιονίου, η Πάργα, είναι η “νησιωτική” απόδραση της περιοχής: στενά και ανηφορικά δρομάκια με μαγαζάκια, ολάνθιστες γειτονιές, διατηρητέος οικισμός, ενετικό κάστρο με υπέροχη θέα στη γύρω περιοχή, αμμουδερές παραλίες και το καρτποσταλικό νησάκι της Παναγίας συνθέτουν το κουκλίστικο σκηνικό της.
Πύλος, Μεσσηνία.
Το βασίλειο του σοφού βασιλιά Νέστορα δεν ήταν για τους περισσότερους παρά μια όμορφη πόλη της Πελοποννήσου με σπουδαία ιστορία. Χρειάστηκε μια πρωτόγνωρη για τα ελληνικά δεδομένα επένδυση στο Costa Navarino για να μπει η Πύλος για τα καλά στον τουριστικό χάρτη. Στην Πύλο θα πάμε για τα απίστευτα νερά του Ιονίου που βρέχουν τις ακτές της, για τα αρχοντικά, για τα δύο κάστρα το Παλαιόκαστρο και το Νιόκαστρο. Το πρώτο προστατεύει τη βόρεια είσοδο και το παλιό λιμάνι, το δεύτερο τη νότια είσοδο. Το Νιόκαστρο έχει χτιστεί από τους Οθωμανούς, που σφετερίστηκαν μέρος από τα βράχια της θάλασσας. Ανεβείτε στο ψηλότερο σημείο της πόλης, στην εντυπωσιακή ακόμη και σήμερα εξάγωνη ακρόπολη με τους ισάριθμους προμαχώνες για να δείτε από ψηλά τα ερείπια της γοτθικής εκκλησίας της Μεταμόρφωσης του Σωτήρα.
Μυστράς, Λακωνία.
Στις βόρειες πλαγιές του Ταΰγετου, υψώνεται ένα βράχος, απότομος και ισχυρός. Τα δαντελωτά του ερείπια κατακρημνίζονται σχεδόν κατακόρυφα στα σκοτεινά βάθη ενός φαραγγιού και στην κορφή του υψώνεται πολεμόχαρο ένα απόρθητο κάστρο. Τείχη, μοναστήρια, παλάτια, εκκλησιές με ξεθωριασμένες τοιχογραφίες και σιωπηλούς τρούλους. Καλντερίμια σκεπασμένα με καμάρες, στριφτές σκάλες, αυλές, ξερά αγκάθια και αγριόχορτα που κρατούν ενωμένα τα δόντια της πέτρας. Η Νεκρή Πολιτεία του Μυστρά παραμένει ζωντανή, σε πείσμα των χρόνων που σκαλίζουν και σμιλεύουν τα λιθάρια της. Στις πέτρινες, μισογκρεμισμένες στοές της συναντούμε το Παλατάκι της Άνω Χώρας και το Αρχοντικό του Λάσκαρη στην Κάτω. Από τη μια πλευρά ο Πάρνωνας και η απέραντη πεδιάδα και από την άλλη ο όγκος του Ταΰγετου με τη χαράδρα να προκαλεί ζάλη. Ο Μυστράς εντάχθηκε στην λίστα παγκόσμιας κληρονομιάς της Unesco το 1989.
Μονεμβασιά, Λακωνία.
Η βυζαντινή καστροπολιτεία της Μονεμβασιάς, στέκει στο νοτιοανατολικό άκρο της Λακωνικής γης. Κάστρα και τείχη, παλιά αρχοντικά, στενά λιθόστρωτα δρομάκια, εκκλησίες, παλιές χαμηλές καμάρες, αψίδες, οικόσημα, μαρμάρινοι αυτοκρατορικοί θρόνοι, βυζαντινές εικόνες δίνουν την εντύπωση μιας πόλης φανταστικής, που δεν την άγγιξε το πέρασμα του χρόνου. Μπαίνοντας στο βράχο από τη μοναδική είσοδο αρχίζει το ταξίδι στο παρελθόν, από τον 6ο αιώνα που κατοικήθηκε μέχρι και σήμερα. Στο κάστρο βρίσκεται το σπίτι του Μονεμβασίτη ποιητή, Γιάννη Ρίτσου, ενώ στη συνέχεια, ο κεντρικός δρόμος με το βυζαντινό καλντερίμι, ο δρόμος της αγοράς που οδηγεί στη Κεντρική Πλατεία με το παλαιό κανόνι και την Εκκλησία του Ελκομένου Χριστού. Απέναντι το ιστορικό διατηρητέο κτίριο του 16ου αιώνα (τζαμί) όπου στεγάζεται η Αρχαιολογική Συλλογή Μονεμβασίας. Στην άνω πόλη, τον Γούλα δεσπόζει η εκκλησία της Αγίας Σοφίας χτισμένη στην άκρη του απόκρημνου βράχου.
Καβάλα, Μακεδονία.
Όλη η Καβάλα είναι μια πόλη χωρίς ευθείες: απαλές καμπύλες, αμφιθεατρική διάταξη και λοφάκια ζωγραφίζουν το γοητευτικότερο μπαλκόνι στη θάλασσα του Βορρά. Ο δρόμος οδηγεί στη γρανιτένια ακρόπολη του 15ου αιώνα, το καταφύγιο των Καβαλιωτών από πειρατές, αλλά και Βυζαντινούς, Ενετούς και Τούρκους με το κάστρο-σήμα κατατεθέν της πόλης. “Φρούριο”, το λένε οι ντόπιοι. Μία και μοναδική η εν λειτουργία πύλη που θα σας φέρει στο εσωτερικό του, πρόθυμους ν’ αφουγκραστείτε την Ιστορία. Στις βόρειες γωνιές δύο τετράγωνοι πύργοι. Στο μέσον ένας κυλινδρικός – παλιά κατοικία του φρούραρχου και σημείο ύστατης άμυνας σε καταστάσεις πολιορκίας. Στη νοτιοανατολική γωνία ένας προμαχώνας. Και βέβαια το πιο όμορφο ανοιχτό θέατρο της πόλης, όπου τα καλοκαίρια γίνονται καλλιτεχνικές εκδηλώσεις. Στα πόδια σας, απλωμένα ακτινωτά, τα σπίτια της Παναγίας. Κάτω χαμηλά, το γεμάτο ζωή λιμάνι. Και πέρα, ως εκεί που φτάνει το μάτι, ο θαλασσινός ορίζοντας, στολισμένος –αν είναι καθαρή ατμόσφαιρα- από τη Θάσο, τις χερσονήσους της Περάμου και του Αγίου Όρους, τη Σαμοθράκη.
Ναύπλιο, Αργολίδα.
Η καλύτερη “εισαγωγή” στην πόλη είναι η βόλτα σας στο Παλαμήδι, το φρούριο που έχτισαν πάνω από την πόλη οι Βενετοί το 1687. Ο λόφος πάνω στον οποίο βρίσκεται έχει ύψος 216 μέτρα και θα φτάσετε είτε κάνοντας την θρυλική ανάβαση των 999 σκαλοπατιών είτε με αυτοκίνητο. Μετά την Επανάσταση του 1821 το Παλαμήδι χρησίμευσε σαν φυλακή, στην οποία το 1833 φυλακίστηκε ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης και αποφυλακίστηκε 11 μήνες μετά, έπειτα από χάρη του βασιλιά Όθωνα. Από εδώ, θα δείτε ολόκληρο το Ναύπλιο να απλώνεται στα πόδια σας.
Ναύπακτος, Αιτωλοακαρνανία.
Η καστροπολιτεία της Ρούμελης χρειάζεται περπάτημα, κι όσο ανεβαίνεις, τόσο εκπλήσσεσαι: γαλήνη, όμορφες γειτονιές, φιλόξενοι κάτοικοι με σπίτια ανοιχτά, λουλουδιασμένες αυλές και στην κορυφή του λόφου, το καμάρι της πόλης, το κάστρο. Είναι μοναδικό στο είδος του σε όλη την Ευρώπη αφού έχει πέντε αμυντικές ζώνες που φτάνουν μέχρι το λιμάνι. Το βράδυ το θέαμα γίνεται ακόμα πιο εντυπωσιακό η πόλη με το κατάφωτο κάστρο, το ενετικό λιμάνι και τη γέφυρα του Ρίου-Αντιρρίου στο φόντο μετατρέπεται στο ιδανικό καρτ ποστάλ.
Ηράκλειο, Κρήτη.
Το ενετικό φρούριο Κούλες δεσπόζει στην είσοδο του παλιού λιμανιού του Χάνδακα. Οι Ενετοί το αποκαλούσαν ‘Φρούριο στη Θάλασσα’ (Castello a Mare ή Rocca a Mare), αλλά σήμερα διατηρεί την τούρκικη ονομασία του, Κούλες από το Su Kulesi. Είναι από τα πιο οικεία και αγαπημένα μνημεία της πόλης, σύμβολο του Ηρακλείου. Η κατασκευή του κράτησε μέχρι το 1540 ενώ έπεσε στα χέρια των Τούρκων μαζί με την υπόλοιπη Κρήτη το 1669.
Κυλλήνη, Ηλεία.
Το Χλεμούτσι βρίσκεται στο Κάστρο Κυλλήνης και κατασκευάστηκε μεταξύ του 1220 και του 1223 κατά την εποχή της Φραγκοκρατίας από το Γοδεφρείδο Β’ Βιλλεαρδουίνο. Το αρχικό όνομα του κάστρου ήταν Clermont, όπως το ονόμαζαν οι Γάλλοι ιδιοκτήτες του. Είναι χτισμένο πάνω σε λόφο ύψους περίπου 220 μέτρων, σε μικρή απόσταση από τη θάλασσα στο δυτικότερο ακρωτήριο της Πελοποννήσου με θέα στο Ιόνιο Πέλαγος, απέναντι από τη Ζάκυνθο.
Πλαταμώνας, Πιερία.
Το κάστρο του Πλαταμώνα, βρίσκεται ακριβώς πάνω στο δρόμο που ενώνει την Θεσσαλία με την Μακεδονία, σε θέση στρατηγική που ελέγχει τον δρόμο Μακεδονίας – Θεσσαλίας – Νότιας Ελλάδας. Χτισμένο πάνω σε ένα λόφο κατά το 10ο αιώνα, είναι ένα από τα πιο σημαντικά μεσαιωνικά κάστρα όλου του Ελλαδικού χώρου ενώ ο πύργος του, που δεσπόζει πάνω στην εθνική οδό, είναι ο πιο εντυπωσιακός ακρόπυργος που υπάρχει σε ελληνικό κάστρο. Το Κάστρο του Πλαταμώνα, τελεί σήμερα υπό την ευθύνη της 9ης Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων και με τη συγκατάθεση της πραγματοποιούνται εκεί εκδηλώσεις του Φεστιβάλ Ολύμπου.
Κορώνη, Μεσσηνία.
Το κάστρο της Κορώνης χτίστηκε από τους Ενετούς στα τέλη του 13ου αιώνα, και από τότε αποτέλεσε αφορμή διαμάχης μεταξύ αυτών, των Οθωμανών και των Φράγκων για την κυριαρχία του. Η στρατηγική του θέση –επάνω στο ψηλότερο σημείο της χερσονήσου– το καθιστούσε ιδανικό σημείο για την επίβλεψη όλης της περιοχής. Το κάστρο είναι ένα εξαίρετο δείγμα βενετσιάνικης οχυρωματικής τεχνικής με ογκώδεις πύλες, υπόγεια περάσματα, στιβαρά τείχη και τετράγωνους πύργους. Στο εσωτερικό του κάστρου σώζονται λαξευμένοι τάφοι, υπόγειες θολωτές δεξαμενές από πελεκημένους ογκόλιθους για τη συλλογή βρόχινου νερού, ο οκταγωνικός πύργος – δείγμα της Οθωμανικής αρχιτεκτονικής – οι εκκλησίες της Αγίας Σοφίας και του Αγίου Χαραλάμπους καθώς και το μοναστήρι του Ιωάννη Προδρόμου.
Πηγή: arttravel.gr
