Η Συμπρωτεύουσα είναι μία από τις σημαντικότερες πόλεις ολόκληρης της Μεσογείου. Ιστορική όσο λίγες! Η ατμόσφαιρα της πόλης σε συνδυασμό με τη σημασία της και την κοσμοπολίτικη αύρα της, δε γινόταν να αφήσει «ασυγκίνητη» τη λογοτεχνία. Παρακάτω, παραθέτουμε 7 λογοτεχνήματα στα οποία η Θεσσαλονίκη παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο.
1. Αλμπέρτο Εσκενάζυ, Το άρωμα της πόλης.
Πρόκειται για ένα βιβλίο που έχει στόχο του την ανάδειξη της ποικιλομορφίας χαρακτήρων που ζουν στη Θεσσαλονίκη. Η ομορφιά της ιστορίας έγκειται στο ότι μια μεγάλη παρέα, ξανασμίγει μετά από πολλά χρόνια και θυμάται τα παιδο-εφηβικά χρόνια. Κάθε ένας από αυτούς είναι πολύ διαφορετικός και έτσι το ενδιαφέρον του αναγνώστη παραμένει αμείωτο. Πώς γίνεται να κάνουν παρέα τόσο διαφορετικοί άνθρωποι; Αυτό που ενδιαφέρει πάντα τους ανθρώπους είναι να μοιράζονται πράγματα με διαφορετικούς χαρακτήρες συνανθρώπων τους.
2. Γιώργος Ιωάννου, Η πρωτεύουσα των προσφύγων.
Και σε αυτό το έργο περιγράφεται η όμορφη Θεσσαλονίκη. Το μυθιστόρημα αυτό αποτελεί τη συνέχεια του βιβλίου «Το δικό μας αίμα» (πάλι του ίδιου συγγραφέα). Μέσα στην αφήγηση, φαίνεται το ιστορικό βάθος της Θεσσαλονίκης, τα δράματα τα οποία βίωσε και φιλοξένησε η πόλη για πολλές δεκαετίες και μια νοσταλγία για όλα αυτά, καθώς θα μπορούσε να έχει αξιοποιήσει προς το καλύτερο όλη αυτήν την ιστορία που κουβαλάει στους αιώνες.
3. Βικτώρια Χίσλοπ, Το νήμα.
Το πάθος της Βικτώρια Χίσλοπ για την Ελλάδα, είναι πολύ γνωστό. Σε αυτό το μυθιστόρημα, ασχολείται με τη Θεσσαλονίκη την περίοδο της μεγάλης πυρκαγιάς το 1917. Η Θεσσαλονίκη ολοκληρώνει την περίοδο της ακμής της και μέσα από το δραματικό γεγονός της πυρκαγιάς, σιγά-σιγά οδηγείται στην πόλωση και στο σκοτάδι, από το οποίο θα φύγει μετά από 40 έτη. Χριστιανοί, Εβραίοι, Μουσουλμάνοι, ζουν αρμονικά μέχρι να αρχίσουν τα γεγονότα να τους χωρίζουν. Η Χίσλοπ κάνει μια εκπληκτική ακτινογραφία της Θεσσαλονίκης και του διαχρονικού τρόπου ζωής της.
4. Ισίδωρος Ζουργός, Λίγες και μία νύχτες.
Ένας από τους πιο γνωστούς συγγραφείς που σχετίζονται με τη λογοτεχνική ανάδειξη της Θεσσαλονίκης, μας πάει πίσω στο 1909. Μια πολύ ομιχλώδης και συνάμα γοητευτική ατμόσφαιρα, συνιστούν το κλίμα του βιβλίου. Ο Σουλτάνος Αβδούλ Χαμίτ Β’, εξορίζεται στη Θεσσαλονίκη και ζει σε μια εντυπωσιακή έπαυλη. Διηγείται, λοιπόν, σε ένα κοριτσάκι, πτυχές της ζωής του. Ένα εντεκάχρονο αγοράκι κρυφακούει. Έτσι, αρχίζει ένας μεγάλος έρωτας που κρατάει μια ζωή. Στο μυθιστόρημα αναπλάθεται μια μαγευτική συνοικία της Θεσσαλονίκης, έξω από τα τείχη της, η περιοχή των Εξοχών, με τα σπίτια της, πολυτελή ή φτωχικά και οι ανθρώπινες ζωές, καθώς ακολουθούν τη ροή της ιστορίας του 20ου αιώνα.
5. Άλαν Φερστ, Οι κατάσκοποι των Βαλκανίων.
Ο Αμερικανός συγγραφέας έγραψε αυτό το εξαιρετικό μυθιστόρημα, βάζοντας την ιστορία του να διαδραματίζεται στη Θεσσαλονίκη. Είμαστε στο 1940 όπου η εισβολή των Γερμανών ανοίγει τον Ασκό του Αιόλου στα Βαλκάνια και στη Θεσσαλονίκη υπάρχουν παντού κατάσκοποι διαφόρων εθνικοτήτων. Η ζωή στη Θεσσαλονίκη της περιόδου της Κατοχής, ξεδιπλώνεται μέσα από την ιστορία του Κωνσταντίνου Ζαννή (κεντρικού ήρωα του βιβλίου) ο οποίος εκτός από το αστυνομικό του καθήκον, έχει αναπτύξει ένα ειδύλλιο με μια Αγγλίδα ιδιοκτήτρια σχολής μπαλέτου που μένει στη Θεσσαλονίκη.
6. Σοφία Βόικου, Ψίθυροι του Βαρδάρη.
Η ιστορία της Θεσσαλονίκης είναι πολύ μεγάλη και πολύ πυκνή από γεγονότα καθώς βρισκόταν στο επίκεντρο του ελληνικού (και όχι μόνο) ενδιαφέροντος σε όλο το πρώτο μισό του 20ου αιώνα. Πάμε πίσω στο 1917 όπου εκδηλώνεται η μεγάλη πυρκαγιά. Η ιστορία της Σοφίας και του έρωτά της για τον Μεχμέτ που την έσωσε από την πυρκαγιά αλλά παντρεύτηκε άλλη γυναίκα, η ιστορία της Ζοζεφίν και της τσιγγάνας Έσρα, μας δίνουν άψογα το μωσαϊκό μιας πόλης την περίοδο του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου.
7. Κατερίνα Καριζώνη, Η πόλη των αθώων.
Ο κεντρικός ήρωας του μυθιστορήματος της Κατερίνας Καριζώνη είναι ο Κώστας Καζαντζόγλου, ο οποίος μεταναστεύει από την Ανατολική Θράκη στη Θεσσαλονίκη κατά την περίοδο της Κατοχής. Οι κακουχίες που συναντά, τον αναγκάζουν να συνεργαστεί με τον Άρη Αναγνωστάκο για να δημιουργήσουν μια αντιστασιακή ομάδα. Έτσι λοιπόν, φτιάχνει ένα υποδηματοποιείο που το μετατρέπει σε «εργαστήριο Αντίστασης». Ο Άρης ερωτεύεται την κόρη του Καζαντζόγλου και το ειδύλλιο δοκιμάζεται από την Κατοχή. Μέσα από αυτό το βιβλίο, η Θεσσαλονίκη και η κοινωνία της την περίοδο της Κατοχής, αποκαλύπτονται.
8. Πασχαλία Τραυλού, Θεοί από στάχτη.
Η Ροζαλία Σεφεριάδη, κόρη του Αρίστου και της Ελπινίκης, που κατέφυγαν πρόσφυγες στη Θεσσαλονίκη το 1914, είναι μια κοπέλα διαφορετική από εκείνες της γενιάς της. Αδιαφορεί για τα τετριμμένα κοριτσίστικα όνειρα και οραματίζεται μουσικές σπουδές στο Παρίσι, παρόλο που τα σύννεφα του ναζισμού σκιάζουν ήδη την Ευρώπη.
Κρύβοντας χρόνια ολόκληρα ένα εφημεριδόφυλλο με τη φωτογραφία του νεαρού μαέστρου Ανατόλ Κοβάλσκι, παίρνει την τύχη στα χέρια της όταν λαμβάνει ένα γράμμα από τη Γαλλία. Παιδική φίλη με τον Αλμπέρτο Μαλάχ, γιο του εύπορου βιβλιοπώλη της εβραϊκής κοινότητας, ο οποίος βιώνει την προσωπική του τραγωδία, θα καταστρώσει ένα ραδιούργο σχέδιο για να περιφρουρήσει τα μυστικά και των δυο τους. Χάρη σε αυτό το σχέδιο η Ροζαλία και ο Ανατόλ θα ανταμωθούν…
Τι θα προκύψει από τη μοιραία γνωριμία τους; Ποιο ρόλο θα παίξει στη σχέση τους ο Γαλλοεβραίος ζωγράφος Ζαν Πιερ Λαρούζ και ποιος είναι στ’ αλήθεια ο Κοβάλσκι;
Το δεύτερο μέρος μιας συγκλονιστικής σειράς 3 βιβλίων για τον ρατσισμό και τον έρωτα, την τέχνη και την τόλμη της ζωής, την προκατάληψη και την ελευθερία μέσα στις στάχτες του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου.
9. Γιώτα Φώτου, Το διώροφο της Τσιμισκή.
Μια γυναίκα που βρίσκεται μέσα σε μια μακροχρόνια, αδιέξοδη σχέση, ένας επιτυχημένος επιχειρηματίας που κρατά κρυμμένα μυστικά, μια νύφη που φεύγει από τον ίδιο της τον γάμο αμέσως μετά τον γαμήλιο χορό και μια υπερήλικη που έχει οικειοποιηθεί ένα ξένο όνομα συναντιούνται κάτω από ένα περίεργο παιχνίδι της μοίρας κι αποφασίζουν να ξεκαθαρίσουν μια παλιά ιστορία. Έτσι έρχονται στο προσκήνιο γεγονότα που στιγμάτισαν για πάντα την ιστορία της ανθρωπότητας, δύσκολες εποχές και συνταρακτικές προσωπικές ιστορίες, γεμάτες πόνο και ξεριζωμό, ανάρμοστους έρωτες και προδοσίες, ελπίδες κι αγώνες για επιβίωση. Συνδετικός κρίκος όλων η Θεσσαλονίκη κι ένα διώροφο σπίτι στην Τσιμισκή.
Η Μικρασιατική Καταστροφή, ο διωγμός των Ποντίων κι αργότερα ο τραγικός αφανισμός των Εβραίων της Θεσσαλονίκης στήνουν τον καμβά πάνω στον οποίο η Γιώτα Φώτου πλέκει μια συγκλονιστική ιστορία γεμάτη ανθρώπινα πάθη, μεγάλες αλήθειες κι απρόσμενες ανατροπές.
