Με αφορμή το βιβλίο «Υπνωτίζοντας την Μαρία»

Η γνώση φέρνει αλλαγή. Αλλά όχι η οποιαδήποτε γνώση. Μόνο αυτή που είναι εντυπωμένη βαθιά στα κύτταρά μας και δεν ξεχνιέται με τίποτα.

Η γνώση που δεν επαίρεται για την ύπαρξή της, δεν επιδεικνύεται και δεν ζητά την επιβράβευση. Η γνώση που απλά περιμένει να κάνουμε την επιλογή να την φωτίσουμε και να την αξιοποιήσουμε.  Εκείνη που έχει σαν αποστολή να  μας πάει ένα βήμα παραπέρα στον προσωπικό μας μαραθώνιο. Αυτή η γνώση ΕΙΝΑΙ αλλαγή.

Ο Ρίτσαρντ Μπαχ, ο συγγραφέας του κλασσικού βιβλίου «ο Γλάρος Ιωάναθαν» σε ένα λιγότερο γνωστό βιβλίο του που λέγεται «Υπνωτίζοντας τη Μαρία» περιγράφει ένα περιστατικό που αφορά σε μια απλή γυναίκα που οι περιστάσεις την φέρνουν να έχει στα χέρια της το τιμόνι ενός αεροπλάνου που μένει ακυβέρνητο και στο πλάι της έναν ετοιμοθάνατο σύζυγο.

Ο Μπαχ περιγράφει πως αυτή η  ανίδεη, απελπισμένη γυναίκα καθοδηγείται από τον  Τζέιμι Φορμπς, έναν έμπειρο πιλότο στον πύργο ελέγχου, που διδάσκει πλοήγηση αεροσκαφών –  ιδιότητα που διαθέτει κι ο ίδιος ο συγγραφέας – να προσγειώσει το αεροπλάνο και να σώσει τους επιβάτες του χωρίς η ίδια να χει την παραμικρή τεχνική γνώση.

 Όσο μυθιστορηματικό κι αν μοιάζει το σκηνικό στο οποίο εκτυλίσσεται η ιστορία του βιβλίου, αυτό που εντυπωσιάζει  είναι το  πώς ο Φορμπς κατανοεί αυτή την γυναίκα – την Μαρία –τους βαθύτερους φόβους, τον πανικό και την απελπισία της και με μόνα όπλα τα λόγια (του) την βοηθάει  να «χτίσει» βήμα – βήμα την βεβαιότητα ότι μπορεί να πιλοτάρει και να προσγειώσει το αεροπλάνο σώζοντας τη δική της ζωή αλλά και τη ζωή του άντρα της που έχει υποστεί εγκεφαλικό κατά την πτήση.

Η περιγραφή μοιάζει με την καθοδήγηση ενός παιδιού – την καθοδήγηση να περπατήσει. Είναι κάτι που για το νήπιο φαντάζει αδύνατο, όπως για την Μαρία φάνταζε αδύνατο να οδηγήσει αεροπλάνο. Αλλά φαίνεται δυνατό και φυσικό σε κάποιον που «ξέρει». Στον μπαμπά που ήδη περπατάει, στον έμπειρο πιλότο που ξέρει να οδηγεί.

Έτσι το  ανυπέρβλητο εμπόδιο για κάποιον γίνεται πρόκληση για τον “ δάσκαλό” του.

Πρόκληση που ο δάσκαλος ούτε υποτιμά – επειδή ο ίδιος περπατάει με άνεση– ούτε υπερτιμά – κρατώντας την γνώση του πιλοτάρισματος μόνο για τον εαυτό του. Μπαίνει στα παπούτσια του μαθητή αλλά ξέρει και πως να βγεί. Μπαίνει για να καθοδηγήσει και βγαίνει για να ενθαρρύνει. Φέρνει το εμπόδιο στα πραγματικά του μέτρα και δείχνει τον διάδρομο προσγείωσης.

Έτσι όλοι, δάσκαλοι και μαθητές μαθαίνουμε να αλλάζουμε. Η γνώση είναι η αλλαγή αυτού που με τόση βεβαιότητα νομίζουμε ότι ξέρουμε. Ή ότι δεν ξέρουμε.

Η «ύπνωση» που αναφέρεται στο βιβλίο δεν είναι μια μεταφυσική διαδικασία. Ύπνωση είναι ο τρόπος που μέσα στις πολιτιστικές, οικογενειακές κι εργασιακές νόρμες ξεχαστήκαμε και ξεχάσαμε. Ξεχάσαμε αυτό που πραγματικά θέλουμε, φυλακίσαμε το δυναμικό μας και προβάλαμε το φοβισμένο μας κομμάτι.

Υποστήριξη χρειαζόμαστε καμμιά φορά, έναν καλό δάσκαλο, έναν έμπειρο πιλότο για να μας ξυπνήσει. Κάποιον που να διαλέξουμε και να εμπιστευτούμε γιατί ξέρει και γιατί θέλει να μοιραστεί τη γνώση.

Κι όπως λέει κι ο Μπαχ :

«Ο υπνωτισμένος πιστεύει  ότι είναι πέτρα, ξέρει ότι είναι πέτρα αδιαπέραστη. Ο υπνωτιστής ξέρει  για το ίδιο πράγμα, ότι είναι αέρας, πως δεν υπάρχει τίποτα να διαπεραστεί εκτός από την αόρατη προσωπική πεποίθηση κάποιου που έχει τη ψευδαίσθηση ότι είναι φυλακισμένος»