Η Σελήνη είναι ο μοναδικός φυσικός δορυφόρος της Γης και ο πέμπτος μεγαλύτερος φυσικός δορυφόρος του ηλιακού μας συστήματος. Είναι το φωτεινότερο σώμα στην ουράνια σφαίρα μετά τον Ήλιο, επειδή είναι το κοντινότερο στη Γη ουράνιο σώμα.
Η κύρια πηγή φωτός της Σελήνης είναι ο Ήλιος, αλλά δέχεται και ένα μικρό ποσοστό ακτινοβολίας από μακρινά αστέρια και από την Γη. Το φως της Γης ονομάζεται Τεφρώδες ή Γαιόφως και είναι το ανακλώμενο από τη Γη ηλιακό φως.
Ο κύκλος της τροχιάς της Σελήνης γύρω από τη Γη έχει διάφορες φάσεις. Πανσέληνος είναι η φάση κατά την οποία η Σελήνη φαίνεται σαν ένας φωτεινός κύκλος στο νυχτερινό ουρανό. Σε αυτή τη φάση, βρίσκεται στην αντίθετη πλευρά από τον Ήλιο σε σχέση με τη Γη και τα 3 ουράνια σώματα βρίσκονται πάνω, ή σχεδόν πάνω, στην ίδια ευθεία. Τότε λέμε ότι ο Ήλιος και η Σελήνη βρίσκονται σε συζυγία και, πιο συγκεκριμένα, σε αντίθεση.
Η Σελήνη έχει έναν κύκλο που διαρκεί 27,32 ημέρες και περιλαμβάνει 8 διαφορετικές φάσεις, οι οποίες κυμαίνονται από τη Νέα Σελήνη ως την Πανσέληνο και αντίστροφα.
Οι φάσεις του φεγγαριού είναι:
- Νέα Σελήνη ή Νουμηνία, όπου το φεγγάρι δεν φαίνεται καθόλου.
- Αύξων Μηνίσκος ή Σελήνη σε γέμιση προς πρώτο τέταρτο, όπου το φεγγάρι αρχίζει να μεγαλώνει.
- Πρώτο τέταρτο
- Αύξων Αμφίκυρτος ή Σελήνη σε γέμιση προς την Πανσέληνο.
- Πανσέληνος
- Φθίνων Αμφίκυρτος ή Σελήνη σε χάση προς τελευταίο τέταρτο, όπου η Σελήνη αρχίζει να χάνεται.
- Τελευταίο τέταρτο
- Φθίνων Μηνίσκος ή Σελήνη σε χάση προς τη Νέα Σελήνη, όπου μικραίνει έως ότου δεν φαίνεται καθόλου.
Δες τις φάσεις της Σελήνης στο βίντεο που ακολουθεί:
Κάθε πότε έχουμε Πανσέληνο;
Η πανσέληνος εμφανίζεται κάθε 29,5 ημέρες. Παρότι χρειάζονται 27,32 ημέρες κατά μέσο όρο για να συμπληρώσει η Σελήνη μία πλήρη περιφορά γύρω από τη Γη, απαιτούνται σχεδόν δύο ημέρες ακόμα για να ευθυγραμμισθούν η Σελήνη, η Γη και ο Ήλιος. Επομένως, κατά μέσο όρο ανάμεσα σε μία πανσέληνο και την επόμενη, μεσολαβούν 29,530589 γήινες ημέρες (εικοσιτετράωρα). Αυτός ο χρόνος ονομάζεται σεληνιακός ή συνοδικός μήνας, και από αυτόν προέκυψε ιστορικά η μονάδα χρόνου «μήνας» των ημερολογίων.
Πανσέληνοι 2021
- 28 Ιανουαρίου
- 27 Φεβρουαρίου
- 28 Μαρτίου
- 27 Απριλίου
- 26 Μαΐου
- 24 Ιουνίου
- 24 Ιουλίου
- 22 Αυγούστου
- 21 Σεπτεμβρίου
- 20 Οκτωβρίου
- 19 Νοεμβρίου
- 19 Δεκεμβρίου
Τι είναι η υπερπανσέληνος;
Η τροχιά της Σελήνης γύρω από την Γη δεν είναι ένας τέλειος κύκλος, αλλά ελλειπτική. Αυτό σημαίνει ότι η απόσταση της Σελήνης από τη Γη αυξομειώνεται, με την μακρύτερη να είναι 406.740 χιλιόμετρα (απόγειο) και την κοντινότερη να είναι 356.410 χιλιόμετρα (περίγειο). Όταν η Σελήνη βρίσκεται στην κοντινότερη απόσταση (περίγειο), η πανσέληνος είναι 14% μεγαλύτερη και 30% φωτεινότερη σε σχέση με την πανσέληνο του απόγειου. Αυτή η πανσέληνος, ονομάζεται υπερπανσέληνος.
