Τα τελευταία 100 χρόνια, η Δημοκρατία έγινε το πιο διαδεδομένο σύστημα διακυβέρνησης μιας χώρας, αφού είναι το πιο δίκαιο και το πιο αντιπροσωπευτικό των αναγκών των σύγχρονων κοινωνιών. Όμως, υπήρχαν και σε αρκετές περιπτώσεις εξακολουθούν να υπάρχουν και άλλα πολιτεύματα που διαμόρφωσαν μέσα στους αιώνες την πολιτική μας συνείδηση.
Αυτή είναι η λίστα με μερικά από τα πιο διαδεδομένα πολιτικά συστήματα.
- Αυτοκρατορία.
Μια γεωγραφικά ευρεία ομάδα κρατών και εθνών υπό την κυριαρχία ενός αυτοκράτορα που ασκεί απόλυτο έλεγχο. Συνήθως, ο αυτοκράτορας για να διαχειριστεί αποτελεσματικότερα την αυτοκρατορία, αναθέτει κάποιες εξουσίες σε «τοπικούς» κυβερνήτες, που ασκούν εσωτερική διοίκηση στις επαρχίες. Διάσημες αυτοκρατορίες ήταν η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, η Βυζαντινή Αυτοκρατορία και η Αυτοκρατορία του Μεγάλου Αλεξάνδρου.
- Μοναρχία.
Ένα πολίτευμα στο οποίο ένα μόνο άτομο, ένας μονάρχης, βασιλιάς ή βασίλισσα αποτελεί την υπέρτατη αρχή του κράτους. Η θέση του μονάρχη είναι συνήθως κληρονομική και διαρκεί μέχρι το θάνατο η την παραίτησή του. Υπάρχουν διάφορες διαβαθμίσεις στη μοναρχία ανάλογα με την πολιτική εξουσία του μονάρχη: συνταγματική μοναρχία, βασιλευόμενη δημοκρατία έως την απόλυτη μοναρχία. Σήμερα, 45 έθνη στον κόσμο έχουν μονάρχες, 14 από τα οποία είναι μέλη της Κοινοπολιτείας των Εθνών (παλιότερα γνωστή ως Βρετανική Κοινοπολιτεία) με επικεφαλής τον βασιλιά Κάρολο τον Γ’.
- Δημοκρατία.
Είναι το πολίτευμα όπου η εξουσία πηγάζει από τον λαό, ασκείται από τον λαό και υπηρετεί τα συμφέροντα του λαού. Κεντρικό χαρακτηριστικό της δημοκρατίας είναι η λήψη αποφάσεων με ψηφοφορία των πολιτών ή των αντιπροσώπων τους. Βασικές αρχές της δημοκρατίας είναι η ελευθερία του λόγου, η ισότητα και τα ανθρώπινα δικαιώματα. Θεσπίστηκε για πρώτη φορά στην Αθήνα από τον Κλεισθένη το 508 π.Χ.
- Θεοκρατία.
Ένα σύστημα διακυβέρνησης κατά το οποίο ο Θεός ή κάποιος που εκπροσωπεί το Θεό, θεωρείται ο ανώτατος άρχοντας του κράτους. Θεοκρατικές κοινωνίες υπήρξαν η Αρχαία Αίγυπτος, όπου οι Φαραώ ταυτίζονταν με τους θεούς Ρα, Άμμωνα ή Όσιρι. Ο Αριστοτέλης θεωρούσε ότι ο ιδανικός βασιλέας είναι η γήινη εικόνα του Δία.
- Ομοσπονδιακή Πολιτεία.
Ένα κράτος που αποτελείται από τη συνένωση κρατών-μελών. Η εξουσία ασκείται από μια κεντρική κυβέρνηση, ενώ κάθε πολιτεία έχει τη δική της τοπική κυβέρνηση, η οποία όμως έχει λιγότερες εξουσίες από την κεντρική.
- Ολιγαρχία.
Πολίτευμα κατά το οποίο η εξουσία ασκείται από μια μικρή προνομιούχα ομάδα της κοινωνίας. Οι ολιγάρχες μπορεί να σχετίζονται με τον πλούτο, τους οικογενειακούς δεσμούς, τα εταιρικά συμφέροντα ή τη στρατιωτική δύναμη. Σύμφωνα με κάποιους θεωρητικούς, όλα τα πολιτικά συστήματα εξελίσσονται τελικά σε ολιγαρχίες. Στις δημοκρατίες, οι ολιγάρχες χρησιμοποιούν τον πλούτο τους για να επηρεάσουν τους εκλεγμένους αξιωματούχους, ενώ στις μοναρχίες, οι ολιγάρχες χρησιμοποιούν τη στρατιωτική τους δύναμη ή τον πλούτο τους για να επηρεάσουν τον βασιλιά ή τη βασίλισσα.
- Δικτατορία.
Ένα σύστημα απόλυτης εξουσίας από έναν ηγέτη που κυβερνά χωρίς να περιορίζεται από νόμους, σύνταγμα ή άλλους κοινωνικούς παράγοντες του τόπου. Ο όρος δικτατορία σπάνια χρησιμοποιείται από τους ίδιους τους δικτάτορες, οι οποίοι συνήθως αποκτούν την εξουσία μέσω στρατιωτικού πραξικοπήματος.
Στην αυτοκρατορική Ρώμη, το αξίωμα του δικτάτορα ήταν ένα έκτακτο αξίωμα που έδινε απόλυτη εξουσία για 6 μήνες ώστε να αντιμετωπιστεί κάποια έκτακτη απειλή. Οι μόνοι που έλαβαν το αξίωμα ως ισόβιο ήταν ο Σύλλας και ο Ιούλιος Καίσαρας.
