Πολλοί άνθρωποι τη λατρεύουν, τη λαχταρούν, την καταναλώνουν τακτικά.
Ας δούμε πώς η επιστήμη απαντά σε 5 θέματα σχετικά με τη σοκολάτα!
- Γιατί λαχταράμε τόσο πολύ τη σοκολάτα
Λόγω μιας πολύπλοκης αλληλεπίδρασης βιολογικών, ψυχολογικών και πολιτισμικών παραγόντων. Έτσι, τα εγκεφαλικά δίκτυα που σχετίζονται με την ενίσχυση μιας συμπεριφοράς και την ευχαρίστηση, μας υπενθυμίζουν «θέλω σοκολάτα».
Εξάλλου το νευρικό μας σύστημα έχει δομές και ουσίες (π.χ. ντοπαμίνη) που ανταποκρίνονται στα συστατικά της σοκολάτας.
Τότε… μπορούμε μήπως να εθιστούμε στη σοκολάτα; Με βάση τα αυστηρά επιστημονικά κριτήρια, μάλλον όχι.
Σε σχετικές έρευνες διαπιστώθηκε πως η απευθείας χορήγηση των συστατικών της σοκολάτας, δεν μειώνει καθόλου την επιθυμία. Χρειάζεται και η γεύση, η πληρότητα στο στόμα και τις αισθήσεις.
Επίσης είναι ενδιαφέρον πως ούτε το σκέτο κακάο, ούτε η λευκή σοκολάτα μειώνουν τη λαχτάρα… μόνο η κλασική σοκολάτα γάλακτος μας ικανοποιεί αρκετά!
- Σοκολάτα & Συναισθήματα
Στην κουλτούρα μας, η σοκολάτα συνδυάζεται με θετικά γεγονότα και προσφέρεται ως ένδειξη αγάπης, εκτίμησης, επιβράβευσης. Από τα Χριστούγεννα ως του Αγίου Βαλεντίνου και τα Πασχαλινά λαγουδάκια, σε μια επίσκεψη, σε κάθε είδους γιορτές κι επιτυχίες, η σοκολάτα υπάρχει παντού.
Άλλοτε πάλι, την θεωρούμε παρηγοριά κι ανακούφιση σε δυσάρεστες καταστάσεις, ή αντιστάθμισμα σε ψυχοσωματικές ελλείψεις. Τσακωμός, χωρισμός, στρες, μοναξιά… η σοκολάτα είναι ένα πολύ ευχάριστο καταφύγιο!
Στην πραγματικότητα βέβαια, μεγαλύτερη αντικαταθλιπτική δράση έχουν τα… ψαράκια με τα ω-3 λιπαρά οξέα, παρά η σοκολάτα.
Εμείς όμως την προτιμάμε, επειδή έτσι έχουμε μάθει και επειδή είναι αισθητηριακά πιο απολαυστική.
- Σοκολάτα & Γνωστικές Λειτουργίες
Η διανοητική κόπωση και υπερφόρτωση, μας κάνει να χρειαζόμαστε ενέργεια. Έτσι λόγω αυξημένων αναγκών για γνωστική επεξεργασία, επιλέγουμε τροφές με ζάχαρη και λιπαρά, όπως η κλασική σοκολάτα.
Αλλά η πρόσθετη κι επεξεργασμένη ζάχαρη δεν κάνει καλό στον εγκέφαλο. Μακροπρόθεσμα μπαίνουμε σε ένα φαύλο κύκλο σωματικών και νευρολογικών προβλημάτων, τα οποία δεν αντιστρέφονται εύκολα.
Μάλιστα οι άνθρωποι που έχουν κάποια εγκεφαλική φλεγμονή ή τραύμα, πρέπει να την αποφεύγουν εντελώς!
Μπορούν να τρώνε όμως μαύρη σοκολάτα (με τουλάχιστον 85% κακάο), που έχει αντιοξειδωτικές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες.
Λόγω αυτών, βοηθά γενικά τις γνωστικές λειτουργίες, όπως μνήμη, μάθηση, αυτοσυγκέντρωση, σε συνδυασμό βέβαια με εξάσκηση και πιο υγιεινές τροφές, όπως τα φρούτα!
- Σοκολάτα & Γυναίκες
Οι γυναίκες συνήθως έχουν αυξημένη επιθυμία για σοκολάτα πριν την έμμηνο ρύση. Αυτό συμβαίνει γιατί σε αυτή τη φάση του κύκλου έχουν πολύ χαμηλή σεροτονίνη, μια ουσία που επηρεάζει την διάθεση.
Η σοκολάτα και άλλα τρόφιμα με πολλούς υδατάνθρακες και λιπαρά, βοηθούν την παραγωγή σεροτονίνης, αλλά και ενδορφινών, που είναι τα φυσικά παυσίπονα και ηρεμιστικά του οργανισμού μας.
Βέβαια το ίδιο (και καλύτερο) αποτέλεσμα, έχει η έντονη άσκηση, το σεξ, κάποιες βιταμίνες, ή το (καθόλου ελκυστικό) μπρόκολο!….
- Πώς ξεπερνάμε την ακατανίκητη επιθυμία για σοκολάτα
Οι κλασικοί τρόποι είναι να πάμε έναν περίπατο, να κάνουμε γυμναστική, να επιλέξουμε συνειδητά μια πιο υγιεινή τροφή, όπως ένα μήλο.
Επειδή η κατανάλωση σοκολάτας είναι μια εκμαθημένη συμπεριφορά, μπορούμε με υπομονή κι επιμονή να την ξεμάθουμε.
Μπορούμε όμως να δοκιμάσουμε και… διαλογισμό! Η τεχνική της Ενσυνειδητότητας (Mindfulness) μπορεί να μας βοηθήσει να αποστασιοποιηθούμε και να δούμε τον εαυτό μας σαν παρατηρητές. Έτσι παρατηρούμε τα συναισθήματα μας, τα αποδεχόμαστε, τα βάζουμε στις σωστές τους διαστάσεις. Δεν τα αφήνουμε να είναι ανεξέλεγκτα και να μας καθορίζουν.
Για να λειτουργήσει αυτή η μέθοδος, χρειάζεται να έχουμε υπομονή και να εκπαιδευτούμε από καλό δάσκαλο.
Τέλος, όσο κι αν ακούγεται παράξενο, υπάρχει και ο «διαλογισμός με σοκολάτα», που γίνεται την ώρα που τρώμε σοκολάτα! Έτσι χαλαρώνουμε, συγκεντρωνόμαστε, βιώνουμε στο έπακρο το άρωμα, τη γεύση, την απόλαυση και νιώθουμε ήρεμοι κι ικανοποιημένοι, ακόμα και με μικρή ποσότητα σοκολάτας.
Το συμπέρασμα είναι:
- Αν θέλουμε να απολαμβάνουμε την αγαπημένη μας σοκολάτα, δεν χρειαζόμαστε δικαιολογίες.
- Αν το έχουμε παρακάνει, υπάρχουν τρόποι να υπερνικήσουμε την έντονη επιθυμία και τα υπερφαγικά επεισόδια.
- Ψυχολογικά πάντως έχουμε μεγάλα οφέλη αν ενδίδουμε πότε – πότε σε αυτό που λαχταράμε!
Η Τζίνα Χονδρού είναι αδειούχος ψυχολόγος, έμπειρη ψυχοθεραπεύτρια και εκπαιδεύτρια, με ιδιαίτερη αγάπη σε κάθε διαδικασία αυτογνωσίας, μάθησης, έκφρασης, κοινωνικοποίησης.
Τα τελευταία 20 χρόνια συνδυάζει κλινική και εκπαιδευτική εργασία, δίνοντας έμφαση σε μια ολιστική και εξατομικευμένη προσέγγιση.
Ενδιαφέρεται ιδιαίτερα για τη βελτίωση της ψυχοσωματικής υγείας, τη ψυχοβιολογία, τις γνωστικές διεργασίες και τη μελέτη των διαπροσωπικών σχέσεων.
Σε ένα εναλλακτικό σύμπαν, θα ήταν… ίσως πάλι ψυχολόγος, αλλά πάντα θετική, δοτική και “σε σχέση”!
Τζίνα Χονδρού
Διεύθυνση: Ελπίδος 7, Αγία Παρασκευή, Τηλ.: 6974071425
Φωτό από: www.healthoffered.com