Ποτέ η ψαλίδα ανάμεσα σε πλούσιους και φτωχούς δεν ήταν μεγαλύτερη. Η τεχνολογία και η παγκοσμιοποίηση όχι μόνο δεν μείωσαν αλλά αντίθετα, αύξησαν τις οικονομικές ανισότητες. Πλέον, οι εκατομμυριούχοι αντικαταστάθηκαν από τους δισεκατομμυριούχους. Η δημοσιογράφος και συγγραφέας Chrystia Freeland, στο βιβλίο της Plutocrats: The Rise of the New Global Super–Rich, εξετάζει την άνοδο αυτής της νέας, παγκόσμιας ελίτ. Όχι δεν αναφέρεται στο γνωστό 1% των πλουσίων αλλά στο 0.1% των δισεκατομμυριούχων, οι οποίοι αλλάζουν την παγκόσμια οικονομία και επηρεάζουν το μέλλον μας, με πρωτοφανή ταχύτητα. Ενώ η παγκόσμια μεσαία τάξη έχει μείνει στάσιμη εδώ και τουλάχιστον 3 χρόνια, το εισόδημα αυτής της ανερχόμενης ελίτ αυξήθηκε κατά 12%.
Σύμφωνα με την Chrystia Freeland, οι πλουτοκράτες δεν έχουν κληρονομήσει τον πλούτο τους αλλά είναι αυτοδημιούργητοι. Συχνά προέρχονται από τη μεσαία τάξη και είναι απόφοιτοι κορυφαίων Πανεπιστημίων όπως είναι το Harvard, το Stanford και το MIT, ενώ αρχίζουν να συσσωρεύουν τον πλούτο τους από νεαρή ηλικία. Οι τραπεζίτες και οι χρηματιστές κυριαρχούν στο club αλλά ακολουθούν κατά πόδας οι τιτάνες της τεχνολογίας. Είναι επιχειρηματίες που προσπαθούν να επιβληθούν μέσα σε ένα περιβάλλον ανελέητου παγκόσμιου ανταγωνισμού. Και το καταφέρνουν! Ίσως γιατί δεν έχουν πατρίδα, δεν έχουν σύνορα. Πιστεύουν ότι έχουν περισσότερα κοινά μεταξύ τους παρά με τους συμπατριώτες τους. Η χώρα τους είναι η εταιρία και η θρησκεία τους το κέρδος.
Οι περιουσίες τους είναι αμύθητες. Πολλές φορές, οι οικονομολόγοι αναρωτιούνται ποιος ήταν ο πλουσιότερος άνθρωπος που έζησε ποτέ; Ο Ρωμαίος αυτοκράτορας Marcus Crassus που η περιουσία του ήταν ίση με το ετήσιο εισόδημα 32.000 ρωμαίων πολιτών; Ο βαρόνος Andrew Carnegie με περιουσία ίση με το ετήσιο εισόδημα 48.000 Αμερικανών η ο John D Rockefeller με 116.000; Σύμφωνα με την Chrystia Freeland κανένας. Ο πλουσιότερος άνθρωπος που έζησε ποτέ ίσως να είναι ο Μεξικανός Carlos Slim αφού η περιουσία του ισούται με το ετήσιο εισόδημα 400.000 συμπολιτών του.
Αυτοί οι νέοι δισεκατομμυριούχοι είναι φανατικοί υποστηρικτές της ελεύθερης αγοράς αλλά ταυτόχρονα επιδίδονται σε ισχυρό lobbying ώστε να αλλάξουν τους κανόνες και τους νόμους προς όφελός τους. Εκμεταλλεύονται όλα τα παράθυρα του νόμου ή τον παραβαίνουν ώστε να αποφύγουν τη φορολογία και τη συνεισφορά στην κοινωνία που τους ανέδειξε. Μερικοί ανεκδιήγητοι φτάνουν στα άκρα, υποστηρίζοντας ότι άνθρωποι σαν τον Bill Gates και τον αείμνηστο Steve Jobs, όχι μόνο δεν θα έπρεπε να πληρώνουν φόρους αλλά θα έπρεπε να πληρώνονται από την κυβέρνηση για την προσφορά τους στην κοινωνία και την ανθρώπινη εξέλιξη.
Το ανησυχητικό φαινόμενο είναι ότι ο παγκόσμιος πλούτος συγκεντρώνεται σε όλο και λιγότερα χέρια, στραγγαλίζοντας τη μεσαία τάξη και ανοίγοντας ακόμα περισσότερο την ψαλίδα ανάμεσα σε πλούσιους και φτωχούς. Αυτό όμως σύμφωνα με την Chrystia Freeland είναι κάτι περισσότερο από βέβαιο ότι θα οδηγήσει σε έντονες κοινωνικές αναταραχές στο μέλλον.
Δείτε την ομιλία της στο TED στο video που ακολουθεί.
Λίγα λόγια για την Chrystia Freeland
Η Chrystia Freeland είναι digital editor του Thomson Reuters ενώ στο παρελθόν έχει εργαστεί στους Financial Times στη Νέα Υόρκη και στο Λονδίνο και ήταν συνεργάτης του The Economist και της Washington Post.
