Είναι γνωστό ότι η έλλειψη ύπνου και τα υψηλά επίπεδα στρες μπορούν να επηρεάσουν σημαντικά την καθημερινότητα και τη ζωή μας. Αυτό όμως που δεν είναι πολύ γνωστό είναι ότι μπορούν να επηρεάσουν τις οικονομικές μας αποφάσεις και κατά συνέπεια την επιτυχία μας. Φυσικά οι λανθασμένες οικονομικές επιλογές, μας κάνουν ούτως ή άλλως να χάνουμε τον ύπνο μας, οπότε ουσιαστικά μιλάμε για ένα φαύλο κύκλο που μπορεί να μας ταλαιπωρεί μια ζωή.
Πώς όμως η έλλειψη ύπνου και το στρες επηρεάζουν τις αποφάσεις μας;
Μια πρόσφατη έρευνα αποκάλυψε ότι κάτω από συνθήκες έντονου στρες, άνθρωποι ιδιαίτερα προσεκτικοί με τα χρήματά τους, έδειχναν μεγαλύτερη διάθεση να ρισκάρουν και μάλιστα σημαντικά.
Το πείραμα ήταν απλό. Οι επιστήμονες ζήτησαν από ένα γκρουπ εθελοντών να πάρουν μια σειρά από οικονομικές αποφάσεις ενώ το χέρι τους ήταν βυθισμένο την πρώτη φορά σε πολύ παγωμένο νερό (για να αυξήσουν τα επίπεδα του στρες) και τη δεύτερη σε νερό σε θερμοκρασία δωματίου (για να μειώσουν το στρες).
Το πείραμα επιβεβαίωσε απόλυτα τη θεωρεία του reflection effect, σύμφωνα με την οποία οι άνθρωποι ανάμεσα σε σίγουρα κερδοφόρες επιλογές, διαλέγουν σχεδόν πάντα την πιο συντηρητική, ενώ όταν πρόκειται να αναλάβουν κάποιο ρίσκο το πιθανότερο είναι να επιλέξουν το πιο ακραίο. Αλλά αυτό ήταν αναμενόμενο. Το περίεργο ήταν ότι οι ίδιοι άνθρωποι, κάτω από συνθήκες έντονου στρες (παγωμένο νερό), έγιναν ακόμα πιο συντηρητικοί στην πρώτη περίπτωση και πολύ πιο ριψοκίνδυνοι στη δεύτερη, με αποτέλεσμα να έχουν τεράστιες απώλειες κεφαλαίων.
Η επιστημονική εξήγηση είναι ότι κάτω από συνθήκες στρες, ο εγκέφαλος μπαίνει σε μία λανθάνουσα κατάσταση με αποτέλεσμα να έχουμε μειωμένη κριτική ικανότητα και να μην σκεφτόμαστε καθαρά.
Ένα απλό παράδειγμα είναι το εξής. Αν κάποιος έχει έντονο στρες επειδή έχασε τη δουλειά του και πρέπει να επιλέξει ανάμεσα στο να πληρώσει τη δόση του αυτοκινήτου του ή να επενδύσει σε μια ριψοκίνδυνη μετοχή που υπόσχεται άμεσο και υψηλό κέρδος, το πιθανότερο είναι να επιλέξει τη μετοχή ελπίζοντας να διπλασιάσει ή να τριπλασιάσει το κεφάλαιό του. Το σίγουρο είναι ότι θα χάσει τα πάντα.
Η έλλειψη ύπνου έχει ακριβώς τα ίδια αποτελέσματα. Οι ερευνητές ζήτησαν από μια ομάδα εθελοντών να εκτελέσουν μερικές εργασίες οικονομικής φύσεως νωρίς το πρωί. Την πρώτη μέρα είχαν κοιμηθεί καλά το βράδυ ενώ την δεύτερη ήταν σχεδόν άυπνοι.
Αμέσως μετά κατέγραψαν την εγκεφαλική τους λειτουργία και διαπίστωσαν ότι η αϋπνία είχε αυξήσει σημαντικά τη δραστηριότητα στην περιοχή του εγκεφάλου που συνδέεται με την αισιοδοξία ενώ την ίδια στιγμή η δραστηριότητα στην περιοχή του εγκεφάλου που συνδέεται με την επιφυλακτικότητα και την απαισιοδοξία ήταν στο ναδίρ. Αυτό σημαίνει ότι το άτομο προσωρινά πίστευε ότι οι πολύ ριψοκίνδυνες επιλογές του, ίσως τελικά να μην ήταν τόσο ριψοκίνδυνες. Τα αποτελέσματα ήταν τραγικά και οι απώλειες κεφαλαίων τεράστιες.
Για αυτό είναι πολύ σημαντικό να παίρνουμε οικονομικές αποφάσεις όταν είμαστε χαλαροί και ξεκούραστοι ειδικά μετά από έναν καλό ύπνο.
Πώς θα κοιμηθούμε καλύτερα; Ένα καλό βιβλίο είναι πάντα μια σίγουρη λύση!
