- Η Επανάσταση της 3ης Σεπτεμβρίου ανάγκασε τον Όθωνα να παραχωρήσει Σύνταγμα στους Έλληνες και η Ελλάδα να περάσει από την απόλυτη μοναρχία στην συνταγματική μοναρχία.
- Ο στρατηγός Μακρυγιάννης, ο Ανδρέας Μεταξάς, ο Ανδρέας Λόντος, ο Ρήγας Παλαμήδης και ο συνταγματάρχης Δημήτριος Καλλέργης, οργάνωσαν το κίνημα για την παραχώρηση Συντάγματος.
- Τη ξημερώματα της 3ης Σεπτεμβρίου ο εξεγερμένος στρατός και ο λαός της Αθήνας, συγκεντρώθηκαν στην πλατεία έξω από τα ανάκτορα, φωνάζοντας το σύνθημα «Ζήτω το Σύνταγμα».
- Ο αποκλεισμένος Όθωνας αναγκάστηκε να αποδεχθεί τα αιτήματα των εξεγερθέντων και να παραχωρήσει Σύνταγμα και κοινοβουλευτικό πολίτευμα.
- Από τότε, η Πλατεία των Ανακτόρων μετονομάστηκε σε Πλατεία Συντάγματος.
Μπορεί η Επανάσταση του 1821 να αποτελεί τη σημαντικότερη στιγμή στην νεότερη ιστορία της Ελλάδας, αλλά και η Επανάσταση της 3ης Σεπτεμβρίου 1843 καθόρισε σημαντικά την μετέπειτα εξέλιξή της.
Με την επανάσταση της 3ης Σεπτεμβρίου του 1843, ο βασιλιάς Όθωνας αναγκάστηκε στην παραχώρηση του πρώτου Ελληνικού Συντάγματος και έτσι, το Ελληνικό Κράτος πέρασε από την απόλυτη μοναρχία στην συνταγματική μοναρχία και στο κοινοβουλευτικό πολίτευμα.
Η χρεωκοπημένη (για άλλη μια φορά) Ελλάδα.
Μετά την ανάληψη της εξουσίας από τον βασιλιά Όθωνα και το βαυαρικό επιτελείο του, καθιερώθηκε ένας απολυταρχικός τρόπος διακυβέρνησης. Το γεγονός αυτό, προκαλούσε τη δυσαρέσκεια και την αντίδραση των Ελλήνων, ιδιαίτερα των πολιτικών και των αγωνιστών του ’21, που είχαν αποκλειστεί από την διοίκηση του κράτους.
Επιπλέον, οι Μεγάλες Δυνάμεις (Αγγλία, Γαλλία, Ρωσία) θεωρούσαν ότι ένα κοινοβουλευτικό σύστημα θα εξυπηρετούσε καλύτερα τα συμφέροντά τους και τους στόχους τους στην περιοχή.
Η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι ήταν η αδυναμία της Ελλάδας να πληρώσει τη δόση του δανείου της, ύψους 60.000.000 γαλλικών φράγκων, την 1η Μαρτίου του 1843. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα η χώρα να μπει σε καθεστώς μνημονίου, με αναγκαστικές μειώσεις στις δημόσιες και στρατιωτικές δαπάνες, περικοπές μισθών και απολύσεις δημοσίων υπαλλήλων.
Όλα αυτά δημιουργούσαν ένα κλίμα μίσους και δυσαρέσκειας προς το παλάτι και τον Όθωνα.
Οι ηγέτες των κομμάτων και ο στρατηγικός ρόλος του Μακρυγιάννη.
Ήδη από το 1840, ο στρατηγός Μακρυγιάννης είχε ιδρύσει μια μυστική οργάνωση με στόχο την παραχώρηση Συντάγματος από τον Όθωνα. Σύντομα, προσέγγισε και μύησε στο όραμά του, τους ηγέτες των τριών κομμάτων: τον Ανδρέα Μεταξά του Ρωσικού Κόμματος, τον Ανδρέα Λόντο του Αγγλικού Κόμματος και τον Ρήγα Παλαμήδη του Γαλλικού Κόμματος.
Το επόμενο βήμα ήταν να εξασφαλίσουν τη συναίνεση και την υποστήριξη του στρατού, γι’ αυτό μύησαν στην οργάνωση τον συνταγματάρχη του Ιππικού Δημήτριο Καλλέργη και φρόντισαν να διοριστεί διοικητής της Αθήνας.
Η τριμελής επιτροπή της οργάνωσης αποτελούνταν από τον Ανδρέα Μεταξά, τον Μακρυγιάννη και το Δημήτριο Καλλέργη. Ως ημερομηνία της εξέγερσης ορίστηκε συμβολικά η 25η Μαρτίου του 1844, ώστε να συμπέσει με τους εορτασμούς της Επανάστασης.
Το μυστικό, όμως, διέρρευσε και έτσι αναγκάστηκαν να επισπεύσουν τις διαδικασίες για να προλάβουν την αντίδραση του Όθωνα και των Βαυαρικών στρατευμάτων του.
Το ξημέρωμα της 3ης Σεπτεμβρίου 1843.
Τις πρώτες ώρες της 3ης Σεπτεμβρίου, οι ηγέτες του κινήματος κατευθύνθηκαν προς το σπίτι του Μακρυγιάννη για να ξεκινήσουν την εξέγερση. Η χωροφυλακή, όμως, που αντιλήφθηκε τις κινήσεις τους, απέκλεισε το σπίτι του Μακρυγιάννη. Ο Συνταγματάρχης Καλλέργης, αντιλαμβανόμενος την κρισιμότητα της κατάστασης, πηγαίνει αμέσως στους στρατώνες και δίνει το σήμα για την εξέγερση, με το σύνθημα «Ζήτω το Σύνταγμα». Αμέσως, ένας λόχος φεύγει για να λύσει την πολιορκία του σπιτιού του Μακρυγιάννη και ο Καλλέργης, με 2000 άντρες, κατευθύνεται προς την Πλατεία Ανακτόρων.
Ο λαός της Αθήνας συντάσσεται με το στρατό και ακολουθεί τους στρατιώτες μέσα στη νύχτα προς στα ανάκτορα, με ζητωκραυγές και συνθήματα.
Ο Όθωνας, βλέποντας το πλήθος έξω από το μπαλκόνι του, στέλνει τον Υπουργό Στρατιωτικών Αλεξάκη Βλαχόπουλο να ενημερωθεί για τα αιτήματα των εξεγερμένων. Αμέσως, όμως, συλλαμβάνεται και απομακρύνεται. Ο Όθωνας καλεί τον αξιωματικό Σχοινά να φέρει τα πυροβόλα, αλλά αυτός αρνείται και συντάσσεται με τους εξεγερμένους.
Ο Όθωνας, προσπάθησε αρχικά να κερδίσει χρόνο και να διαπραγματευτεί, αλλά γρήγορα συνειδητοποίησε ότι είναι τελείως απομονωμένος και ότι κάθε αντίσταση είναι μάταιη. Στις 3 τα ξημερώματα, η επιτροπή του κινήματος υπό τους Γεώργιο Κουντουριώτη, Λ. Μαυρομιχάλη, Γ. Λινιάνα, Γ. Ψύλλα, Ανδρέα Λόντο και Κ. Προβελέγγιο, παρουσίασε τα αιτήματά της στον Όθωνα, ο οποίος αναγκάστηκε να τα αποδεχθεί. Υπέγραψε την άμεση σύγκληση της «Εθνικής Συνέλευσης» και τον διορισμό νέου υπουργικού συμβουλίου, ενώ τα βαυαρικά στρατεύματα και οι Βαυαροί κρατικοί υπάλληλοι έφυγαν από τη χώρα.
Τον Οκτώβριο και τον Νοέμβριο του 1843 έγιναν εκλογές. Οι εκλεγμένοι συγκρότησαν την συνταγματική Εθνική Συνέλευση και προχώρησαν στον καταρτισμό και την ψήφιση του πρώτου Ελληνικού Συντάγματος.
Από τότε, η Πλατεία των Ανακτόρων μετονομάστηκε σε Πλατεία Συντάγματος.
Φωτό από: wikimedia.org
