Το 2015, οι παγκόσμιοι ηγέτες συμφώνησαν 17 Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης για έναν καλύτερο κόσμο μέχρι το 2030. Αυτοί οι στόχοι αφορούν την καταπολέμηση της φτώχιας, των ανισοτήτων, της κλιματικής αλλαγής και μια σειρά από άλλα κοινωνικά ζητήματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά.
Οι Στόχοι Βιώσιμης Ανάπτυξης είναι μια προτροπή προς όλες τις χώρες – πλούσιες, φτωχές ή αναπτυσσόμενες – ώστε να αναλάβουν πρωτοβουλίες που θα προωθούν την ευημερία των πολιτών, ενώ ταυτόχρονα προστατεύουν τον πλανήτη.
Στόχος 1: Καταπολέμηση της φτώχιας παντού και σε όλες τις μορφές.
Η οικονομική ανάπτυξη πρέπει να ωφελεί τους πάντες και να εξασφαλίζει βιώσιμες δουλειές και να προωθεί την εργασιακή ισότητα.
Το ποσοστό του πληθυσμού που ζει κάτω από το όριο της φτώχιας μειώθηκε στο 10% το 2015, από 16% το 2010 και 36% το 1990. Παρόλα αυτά, οι προβλέψεις λένε ότι ένα 6% θα ζει ακόμα κάτω από το όριο της φτώχειας το 2030. Επιπλέον, το 2018, το 8% των εργαζόμενων και οι οικογένειές τους εξακολουθούν αν ζουν κάτω από το όριο της φτώχιας, με τη χειρότερη κατάσταση αν εντοπίζεται στις χώρες της υπο-Σαχάριας Αφρικής.
Στόχος 2: Μηδενική πείνα.
Οι τομείς των τροφίμων και της αγροτικής οικονομίας μπορούν να προσφέρουν αναπτυξιακές λύσεις και να παίξουν κεντρικό ρόλο στην καταπολέμηση της πείνας και της φτώχιας.
Σχεδόν 821 εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο, υπέφεραν από πείνα το 2017, ενώ άλλα 2 δισεκατομμύρια προβλέπεται να προστεθούν μέχρι το 2050. Οι περισσότεροι από αυτούς ζουν σε αναπτυσσόμενες χώρες, όπου το 12.9% του πληθυσμού δεν τρέφεται σωστά.
Στόχος 3: Καλή υγεία και ευζωία.
Η εξασφάλιση της υγείας και η προώθηση της ευζωίας είναι απαραίτητα συστατικά της βιώσιμης ανάπτυξης.
Το προσδόκιμο ζωής έχει αυξηθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια και έχουν μειωθεί αρκετές θανατηφόρες παιδικές ασθένειες, όμως υπάρχουν κι άλλα περιθώρια βελτίωσης.
Χρειάζεται ακόμα μεγαλύτερη προσπάθεια για να εξαλειφθούν επικίνδυνες επιδημίες και να αντιμετωπιστούν διάφορα διαχρονικά ή επείγοντα ζητήματα που αφορούν την παγκόσμια υγεία.
Η χρηματοδότηση των δομών υγείας, η βελτίωση των συνθηκών υγιεινής, η πρόσβαση σε γιατρούς και νοσοκομεία, μπορούν να σώσουν εκατομμύρια ζωές σε όλο τον κόσμο.
Στόχος 4: Ποιοτική εκπαίδευση.
Η εκπαίδευση αποτελεί τη βάση για τη βελτίωση της ζωής των ανθρώπων και τη βιώσιμη ανάπτυξη.
Παρά τη σημαντική πρόοδο στην εκπαίδευση, 262 εκατομμύρια παιδιά κάτω των 17 ετών, δεν πήγαιναν σχολείο το 2017. Οι ταχύτατες τεχνολογικές εξελίξεις παρουσιάζουν ευκαιρίες και προκλήσεις, αλλά το εκπαιδευτικό σύστημα, οι ικανότητες των δασκάλων και η ποιότητα των σχολείων υστερούν σημαντικά.
Στόχος 5: Ισότητα φύλων.
Η ισότητα των φύλλων δεν είναι μόνο βασικό ανθρώπινο δικαίωμα, αλλά και απαραίτητη για την ειρήνη, την ευημερία και τη βιωσιμότητα του κόσμου.
Αν και υπάρχει μεγάλη πρόοδος στην ισότητα των δύο φύλων, οι γυναίκες εξακολουθούν να υφίστανται βία και διακρίσεις σε όλο τον κόσμο. Πρόσφατη έρευνες σε 106 χώρες, έδειξε ότι το 18% των γυναικών ηλικίας 15 έως 49 ετών, έχει υποστεί σωματική και σεξουαλική βία τους περασμένους 12 μήνες. Επιπλέον, 49 χώρες δεν έχουν καθόλου νόμους που να προστατεύουν τις γυναίκες από την ενδοοικογενειακή βία.
Στόχος 6: Καθαρό νερό και υγιεινή.
Το καθαρό πόσιμο νερό για όλους είναι απαραίτητο αγαθό σε όλο τον κόσμο.
Δισεκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο ακόμα δεν έχουν πρόσβαση σε καθαρό νερό, συνθήκες υγιεινής και πλύσιμο των χεριών. Το ποσοστό του πληθυσμού με πρόσβαση σε καθαρό νερό αυξήθηκε από το 61% σε 71% από το 2000 έως το 2015, αλλά παρέμεινε σταθερό μέχρι το 2017. Ακόμα και σήμερα, 785 εκατομμύρια άνθρωποι δεν έχουν βασικό πρόσβαση σε ένα υποτυπώδες σύστημα ύδρευσης.
Στόχος 7: Οικονομική και καθαρή ενέργεια.
Η ενέργεια παίζει κεντρικό ρόλο σε κάθε σημαντική πρόκληση και ευκαιρία βιώσιμης ανάπτυξης.
Η πρόσβαση σε ηλεκτρική ενέργεια στις φτωχές χώρες έχει αρχίσει να μεγαλώνει, η ενεργειακή αποδοτικότητα βελτιώνεται και οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας κερδίζουν διαρκώς μερίδιο. Όμως, 800 εκατομμύρια άνθρωποι ακόμα δεν έχουν ηλεκτρικό ρεύμα.
Οι ιδιωτικές και κρατικές επενδύσεις σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας είναι απαραίτητες για να μεταμορφώσουμε τον ενεργειακό χάρτη και να περάσουμε σε μια πιο βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη.
Στόχος 8: Ποιοτική εργασία και οικονομική ανάπτυξη.
Η βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη έχει ανάγκη από ποιοτικές δουλειές.
Σε όλο τον κόσμο, η παραγωγικότητα έχει αυξηθεί και η ανεργία μειώθηκε σε ποσοστά προ-κρίσης. Όμως, υπάρχει πολύ δρόμος ακόμη για να φτάσουμε σε ικανοποιητικά επίπεδα εργασίας, τόσο σε ποσότητα όσο και σε ποιότητα, ειδικά ανάμεσα στους νέους.
Η βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη απαιτεί από τις κοινωνίες λιγότερη αδήλωτη εργασία, ποιοτικές δουλειές, ίσες ευκαιρίες για όλους, καλύτερες αποδοχές και ανθρώπινες συνθήκες εργασίας.
Στόχος 9: Βιομηχανία, καινοτομία, δομές.
Οι επενδύσεις στην καινοτομία και στις παραγωγικές δομές είναι το κλειδί για μια βιώσιμη ανάπτυξη.
Οι επενδύσεις σε μεταφορές, καλλιέργειες, ενέργεια και τεχνολογία είναι σημαντικές για την ανάπτυξη. Η τεχνολογική εξέλιξη μπορεί να βοηθήσει στην αύξηση της παραγωγικότητας, στην βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης και στην περιβαλλοντική προστασία. Χωρίς τεχνολογία και καινοτομία, η βιομηχανοποίηση δεν θα έρθει και χωρίς βιομηχανία δεν υπάρχει ανάπτυξη.
Στόχος 10: Μείωση ανισοτήτων.
Οι ανισότητες, κοινωνικές, εργασιακές, φυλετικές, είναι ένα ανησυχητικό φαινόμενο που πρέπει να αντιμετωπιστεί. Ειδικά η ανισότητα στα εισοδήματα και την κατανομή του πλούτου είναι κάτι που χρειάζεται μεγαλύτερη προσοχή, γιατί επηρεάζει την κοινωνία σε πολλά επίπεδα.
Στόχος 11: Βιώσιμες πόλεις και κοινωνίες.
Οι πόλεις πρέπει να είναι ασφαλείς, φιλόξενες και βιώσιμες. Να προσφέρουν βασικές υπηρεσίες, ενέργεια, στέγη, μεταφορές και ένα περιβάλλον όπου ανθίζουν οι ιδέες, ο πολιτισμός, οι επιστήμες, η κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη.
Σήμερα, σχεδόν 1 δισεκατομμύριο άνθρωποι ζούνε σε παραγκουπόλεις, αναπνέοντας μολυσμένο αέρα, χωρίς να έχουν βασικές υπηρεσίες.
Στόχος 12: Υπεύθυνη κατανάλωση και παραγωγή.
Η βιώσιμη ανάπτυξη απαιτεί μια πιο υπεύθυνη διαχείριση ενέργειας και πόρων.
Η παγκόσμια κατανάλωση αγαθών έχει αυξηθεί ταχύτατα τα τελευταία χρόνια και οδηγεί στην υπερεκμετάλλευση πόρων. Το 2017, η κατανάλωση αγαθών σε όλο τον κόσμο έφτασε τα 92.1 δισεκατομμύρια τόνους, από 87 δισεκατομμύρια το 2015 και μόλις 27 δισεκατομμύρια το 1970.
Στόχος 13: Κλιματική δράση.
Η κλιματική αλλαγή είναι μια πρόκληση που επηρεάζει τις ζωές όλων μας.
Η κλιματική αλλαγή επιταχύνθηκε σημαντικά εξαιτίας της αύξησης των εκπομπών άνθρακα και οι επιπτώσεις της είναι ορατές σε όλο τον κόσμο. Το 2017, οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα έφτασαν σε νέα επίπεδα ρεκόρ, φτάνοντας τα 405,5 μικροσωματίδια ανά εκατομμύριο από 400.1 μικροσωματίδια ανά εκατομμύριο το 2015.
Η κλιματική αλλαγή επηρεάζει τις ζωές όλων των ανθρώπων, σε όλες τις χώρες, σε όλες τις ηπείρους. Καταστρέφει οικονομίες, προκαλεί θανάτους και δημιουργεί επικίνδυνα καιρικά φαινόμενα που δεν έχουμε ξαναδεί. Χωρίς δραστικά μέτρα, η κατάσταση θα γίνει χειρότερη, ειδικά για τις φτωχότερες χώρες αυτού του πλανήτη.
Στόχος 14: Υποθαλάσσια ζωή.
Οι ωκεανοί – η θερμοκρασία τους, η χημική τους σύσταση, τα ρεύματα και η θαλάσσια ζωή – επηρεάζουν σημαντικά τα παγκόσμια συστήματα και κάνουν τη Γη έναν φιλόξενο πλανήτη για την ανθρωπότητα.
Η τροφή μας, το νερό μας, το κλίμα, ακόμα και το οξυγόνο που αναπνέουμε επηρεάζεται από τους ωκεανούς. Όμως, η υπεραλίευση, η θαλάσσια ρύπανση, η αύξηση της τοξικότητας των νερών και η υπερτροφία παραλιακών περιοχών ασκούν τεράστια πίεση στα οικοσυστήματα των θαλασσών, επηρεάζοντας τις ζωές εκατοντάδων εκατομμυρίων ανθρώπων που είναι στενά συνδεδεμένες με αυτές.
Στόχος 15: Ζωή στην στεριά.
Η σωστή διαχείριση των δασών, η καταπολέμηση της ερημοποίησης, η υποβάθμιση του εδάφους, η μείωση της βιοποικιλότητας είναι ζητήματα που πρέπει να αντιμετωπισθούν για μια βιώσιμη ανάπτυξη.
Τα δάση καλύπτουν το 30.7% της Γης, προσφέρουν τροφή και καταφύγιο στα ζώα, προστατεύουν από την κλιματική αλλαγή και ενισχύουν τη βιοποικιλότητα. Κάθε χρόνο, καταστρέφονται 13 εκατομμύρια εκτάρια δασών, ενώ 3.6 εκατομμύρια εκτάρια ερημοποιήθηκαν λόγω της ξηρασίας. Αν και το 15% της επιφάνειας της ξηράς είναι προστατευόμενο, η βιοποικιλότητα ακόμα διατρέχει κίνδυνο.
Στόχος 16: Ειρήνη, δικαιοσύνη, ισχυροί θεσμοί.
Πρόσβαση στη δικαιοσύνη για όλους και ισχυροί θεσμοί σε όλα τα επίπεδα.
Η βία, ειδικά κατά των παιδιών, το εμπόριο ανθρώπων, η σεξουαλική βία πρέπει να καταπολεμηθούν, ώστε να δημιουργηθούν ειρηνικές κοινωνίες που προωθούν τη βιώσιμη ανάπτυξη.
Ένας τρόπος για να καταπολεμηθούν αυτά τα φαινόμενα είναι η εφαρμογή ενός παγκόσμιου συστήματος καταγραφής γεννήσεων και η ίδρυση θεσμών προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε όλο τον κόσμο.
Στόχος 17: Συνεργασίες.
Ανανέωση της παγκόσμιας συνεργασίας για τη βιώσιμη ανάπτυξη.
Για μια βιώσιμη ανάπτυξη χρειάζονται συνεργασίες σε παγκόσμιο επίπεδο μεταξύ κυβερνήσεων, ιδιωτικού τομέα και κοινωνιών. Αυτές οι συνεργασίες χτίζονται σε αρχές και αξίες, σε κοινά οράματα, κοινούς στόχους, που βάζουν στο κέντρο της ανάπτυξης τον άνθρωπο και τον πλανήτη.
