Ξεκινάς τη μέρα σου και πριν καν σηκωθείς, έχεις ήδη ανοίξει το κινητό. Ειδοποιήσεις, μηνύματα, εφαρμογές. Τσεκάρεις τα πάντα γρήγορα, χωρίς να το πολυσκεφτείς. Είναι η ρουτίνα σου. Μέσα σε λίγα λεπτά, έχεις καταναλώσει περισσότερες πληροφορίες απ’ όσες θα δεχόταν κάποιος πριν λίγες δεκαετίες σε μια ολόκληρη μέρα. Το πρόβλημα είναι ότι, παρόλο που βλέπεις πολλά, θυμάσαι λίγα. Και τελικά, δεν σε γεμίζει τίποτα.
Δεν χρειάζεται προσπάθεια.
Ζεις μέσα σε έναν ψηφιακό ωκεανό, γεμάτο εικόνες, βίντεο, τίτλους, σύντομα κείμενα, ατάκες και απόψεις. Όλα είναι πρόχειρα, γρήγορα και εύκολα προσβάσιμα. Δεν χρειάζεται προσπάθεια για να φτάσεις στην πληροφορία, αλλά σχεδόν ποτέ δεν κάθεσαι να εμβαθύνεις. Διαβάζεις έναν τίτλο και νομίζεις ότι κατάλαβες την είδηση. Βλέπεις ένα reel και νομίζεις ότι είδες την ουσία. Πατάς like, σχολιάζεις, προχωράς.
Η ψευδαίσθηση της γνώσης.
Αυτή η ροή σού δίνει την ψευδαίσθηση της συμμετοχής και της γνώσης. Όμως αν κάτσεις να αναρωτηθείς, θα δεις ότι δεν θυμάσαι τίποτα με διάρκεια. Δεν έχεις χρόνο ή διάθεση να εμβαθύνεις. Κι αυτό επηρεάζει όχι μόνο το πώς ενημερώνεσαι, αλλά και το πώς σκέφτεσαι.
Η υπόλοιπη ζωή σου επηρεάζεται.
Όταν συνηθίζεις να καταναλώνεις γρήγορα και επιφανειακά, αρχίζεις να λειτουργείς το ίδιο και στην καθημερινότητα. Θέλεις απαντήσεις άμεσα. Θέλεις λύσεις με ένα βίντεο των 60 δευτερολέπτων. Δυσκολεύεσαι να διαβάσεις κάτι μεγαλύτερο από μία παράγραφο. Και αν κάτι απαιτεί προσπάθεια ή χρόνο, το απορρίπτεις ως βαρύ ή κουραστικό.
Χρειάζεται χρόνος.
Το βάθος, όμως, δεν έρχεται από το γρήγορο. Έρχεται όταν κάτσεις να σκεφτείς, να διαβάσεις ολόκληρο ένα κείμενο, να ακούσεις μια άποψη χωρίς να την κρίνεις αμέσως. Έρχεται όταν σταματήσεις να σκρολάρεις και ξεκινήσεις να επιλέγεις τι θέλεις πραγματικά να δεις ή να μάθεις.
Το θέμα δεν είναι να κόψεις την τεχνολογία. Ούτε να γυρίσεις σε μια καλύτερη εποχή χωρίς internet. Η τεχνολογία είναι εργαλείο. Το πρόβλημα είναι η παθητική χρήση της. Αν δεν βάλεις κάποια όρια ή κανόνες, σε τραβάει προς τα κάτω.
Πάρε μία ανάσα.
Για να αναζητήσεις βάθος σε έναν ρηχό ψηφιακό ωκεανό, πρέπει να κάνεις το εξής απλό: να σταματήσεις για λίγο. Να επιλέξεις τι θέλεις να παρακολουθείς. Να αποφασίσεις ποιον χρόνο θα δώσεις σε αυτό. Να θυμηθείς ότι δεν χρειάζεται να δεις όλα τα βίντεο, να διαβάσεις όλες τις ειδήσεις, να σχολιάσεις κάθε τι που κυκλοφορεί.
Η ποιότητα των πληροφοριών που καταναλώνεις επηρεάζει τη σκέψη σου. Όταν γεμίζεις συνεχώς με θόρυβο, δεν αφήνεις χώρο για επεξεργασία. Και χωρίς επεξεργασία, δεν μπορείς να έχεις γνώμη, μόνο αντίδραση. Αυτό είναι το αποτέλεσμα της ρηχότητας, να γίνεσαι παθητική.
Ένα βήμα τη φορά.
Αν θέλεις να ξεφύγεις από αυτό, ξεκίνα με μικρές αλλαγές. Κλείσε τις ειδοποιήσεις. Διάβασε ένα ολόκληρο άρθρο χωρίς να το προσπεράσεις. Κράτα σημειώσεις. Ξεκίνα ένα βιβλίο και δώσε χρόνο να το καταλάβεις. Μην ασχολείσαι με δέκα πράγματα ταυτόχρονα. Διάλεξε ένα. Σκέψου το.
Το βάθος δεν είναι δύσκολο. Απλώς απαιτεί συγκέντρωση και πρόθεση. Δεν θα σου την προσφέρει ο αλγόριθμος. Εσύ πρέπει να τη διεκδικήσεις. Αν δεν το κάνεις, θα συνεχίσεις να πλέεις σε έναν ωκεανό γεμάτο πληροφορία, αλλά χωρίς προορισμό. Και πάντα θα νιώθεις ότι σου διαφεύγει κάτι, χωρίς να ξέρεις τι.
Φωτό από: https://depositphotos.com/gr/
