Ενώ όλοι έχουμε 24 ώρες τη μέρα, ο τρόπος με τον οποίο χρησιμοποιούμε αυτόν τον χρόνο, επηρεάζει το τι μπορούμε να πετύχουμε στην καθημερινότητά μας και πώς να είμαστε πιο παραγωγικοί, αλλά και να ξεκουραζόμαστε επαρκώς.
Ένας τρόπος για να το πετύχουμε αυτό, είναι να συγχρονίσουμε το βιολογικό μας ρολόι, με το καθημερινό μας πρόγραμμα. Κάνοντας συγκεκριμένα πράγματα σε συγκεκριμένες ώρες, μπορούμε να πετύχουμε τα μέγιστα αποτελέσματα.
Τι είναι το βιολογικό μας ρολόι;
Το βιολογικό μας ρολόι ελέγχει σε μεγάλο βαθμό, τον τρόπο λειτουργίας του οργανισμού μας. Ρυθμίζει το χρονοδιάγραμμα πολλών βιολογικών λειτουργιών, όπως το πότε θα κοιμηθούμε, πότε θα εκκριθούν συγκεκριμένες ορμόνες, μέχρι και την αναπαραγωγή του ανθρώπου! Αλλιώς λέγεται κιρκάδιος ρυθμός και επηρεάζει, εκτός των άλλων, τα επίπεδα ενέργειάς μας στις διάφορες φάσεις της ημέρας.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα απορρύθμισης αυτού του φυσιολογικού ρυθμού, είναι το jet lag των ταξιδιωτών, όταν ο προορισμός απέχει αρκετές ώρες, από τον τόπο αναχώρησης.
Πιθανότατα έχεις παρατηρήσει ότι υπάρχουν ορισμένες στιγμές κατά τη διάρκεια της ημέρας, που νιώθεις περισσότερη ενέργεια. Άλλες φορές πάλι, μπορεί να αισθάνεσαι πτώμα. Το ρολόι του σώματός σου είναι υπεύθυνο για αυτό!
Η πνευματική εγρήγορση, η πείνα, το στρες, η διάθεση, η καρδιακή λειτουργία, οι διατροφικές συνήθειες, η θερμοκρασία του σώματος, η πέψη, τα επίπεδα ορμονών, ακόμη και η ανοσία επηρεάζονται από το βιολογικό ρολόι μας.
Μάλιστα, οι μεταβολές στον κιρκάδιο ρυθμό, μπορεί να επιφέρουν προβλήματα υγείας, όπως ο διαβήτης, η εποχιακή συναισθηματική θλίψη και οι διαταραχές ύπνου.
Συγχρονίζοντας το βιολογικό μας ρολόι με το καθημερινό μας πρόγραμμα, μπορούμε να αξιοποιήσουμε στο έπακρο την ημέρα μας.
Ύπνος
Το βιολογικό ρολόι παίζει σημαντικό ρόλο στον έλεγχο του καθημερινού κύκλου ύπνου. Παράγοντες όπως το πρόγραμμά σου, οι ρουτίνες πριν τον ύπνο, ακόμη και η ηλικία μπορούν επίσης να παίξουν ρόλο. Επίσης, ο φυσικός κύκλος ύπνου του σώματος αλλάζει καθώς μεγαλώνουμε.
Για παράδειγμα, οι νέοι έχουν την τάση να ξυπνάνε πιο αργά το πρωί και να κοιμούνται αργότερα, ενώ τα μικρά παιδιά ξυπνάνε πολύ νωρίς, όπως κ οι μεγαλύτεροι σε ηλικία άνθρωποι.
Άρα, οι νέοι μπορεί να λειτουργούν καλύτερα με το να ξεκουράζονται περισσότερο το πρωί, πριν ξεκινήσουν την ημέρα τους, όταν οι μεγαλύτεροι είναι πιο δημιουργικοί εκείνες τις ώρες. Συνεπώς, ένας νέος δεν θα αποδώσει τα μέγιστα αν καταπιαστεί με ένα project νωρίς.
Από την άλλη τα επίπεδα ενέργειας τείνουν να πέφτουν νωρίς το απόγευμα. Αυτή μπορεί να είναι μια εξαιρετική στιγμή για να πάρεις έναν υπνάκο ή να κάνεις ένα γρήγορο διάλειμμα από την εργασία σου. Έτσι, θα επωφεληθείς περισσότερο, θα ξεκουραστείς καλύτερα και θα είσαι πιο αποδοτικός.
Φαγητό
Το να τρως τη σωστή στιγμή είναι πραγματικά το καλύτερο για την υγεία σου. Μελέτες έδειξαν ότι το φαγητό σε συγκεκριμένες ώρες, μπορεί να έχει οφέλη για την υγεία και να σε βοηθήσει να ελέγξεις το βάρος σου.
Το φαγητό πριν τον ύπνο μπορεί να έχει αρνητικά αποτελέσματα τόσο στην πέψη, όσο και στο βάρος σου, καθώς ο κιρκάδιος ρυθμός ρίχνει τον μεταβολισμό σου το βράδυ, άρα καις λιγότερες θερμίδες. Επίσης, κατά τις 4 το απόγευμα τα επίπεδα του σακχάρου μας πέφτουν και για αυτό θέλουμε να φάμε κάτι γλυκό. Συντόνισε το πρόγραμμά σου, με το βιολογικό σου ρολόι, για να αποφύγεις τις απογευματινές λαίμαργες επιθέσεις στο ψυγείο, τρώγοντας ένα φρούτο.
Άσκηση
Η προσαρμογή του προγράμματος άσκησης, ώστε να ταιριάζει με το βιολογικό σου ρολόι, μπορεί επίσης να σε βοηθήσει να αξιοποιήσεις στο έπακρο τις προπονήσεις.
Σύμφωνα με το βιολογικό μας ρολόι λοιπόν, οι προπονήσεις που πραγματοποιούνται από 6πμ έως 9πμ και 3μμ έως 6μμ, αποδίδουν τα μέγιστα και μας κάνουν λιγότερο επιρρεπείς σε τραυματισμούς.
Από την άλλη, το βράδυ είναι η καλύτερη στιγμή για γιόγκα και άλλες ασκήσεις που απαιτούν ευελιξία και χαλαρώνουν.
Πνευματική εργασία
Το βιολογικό μας ρολόι, μάς ρυθμίζει ούτως ώστε οι γνωστικές μας ικανότητες να είναι στο αποκορύφωμά τους τις πρωινές ώρες, ενώ τα επίπεδα εγρήγορσης και προσοχής μας μειώνονται μετά τα γεύματα. Τα επίπεδα συγκέντρωσης τείνουν να πέφτουν από το μεσημέρι έως τις 4 μ.μ., γεγονός που μπορεί να εξηγήσει γιατί τόσοι πολλοί άνθρωποι αισθάνονται ότι χρειάζονται κάποιου είδους ξεκούραση κατά τη διάρκεια αυτών των ωρών.
Αντίθετα, έρευνες διαπίστωσαν ότι οι άνθρωποι έχουν καλύτερη δημιουργική σκέψη όταν είναι κουρασμένοι, επειδή το μυαλό είναι πιο διατεθειμένο να “περιπλανιέται” σε σκέψεις όταν είμαστε κουρασμένοι και φαίνεται ότι μπορεί να οδηγήσει σε περισσότερο πρωτότυπες και καινοτόμες ιδέες.
Βάλε πρόγραμμα
Ανάλογα λοιπόν με τις υποχρεώσεις σου μέσα στη μέρα, αλλά και φυσικά με το πως έχεις καταλάβει ότι λειτουργεί ο οργανισμός σου, φτιάξε ένα πρόγραμμα.
Πήγαινε για ύπνο την ίδια ώρα κάθε βράδυ, αφού βάλεις το ξυπνητήρι την ίδια ώρα κάθε πρωί. Ξύπνα όταν χτυπήσει το ξυπνητήρι και μην πατάς το κουμπί αναβολής ξανά και ξανά. Προσπάθησε να οργανώσεις ορισμένες δραστηριότητες, γύρω από τα μέγιστα ενεργειακά σου επίπεδα, το ίδιο και τη διατροφή σου. Μην αφήνεσαι στους ρυθμούς της καθημερινότητας, να επηρεάζουν το πρόγραμμά σου και εν τέλει, να μη συμπίπτει με το βιολογικό σου ρολόι. Αλλά αντιθέτως, φτιάξε το πρόγραμμά σου, να είναι αυτό που θα συμπίπτει με τον κιρκάδιο ρυθμό σου.
