Η ενσυναίσθηση, δηλαδή η ικανότητα να κατανοείς και να μπαίνεις στη θέση του άλλου, αποτελεί ένα από τα πιο πολύτιμα χαρακτηριστικά για την ανάπτυξη υγιών και ισορροπημένων ανθρώπινων σχέσεων. Σε βοηθά να κατανοήσεις καλύτερα τα συναισθήματα και τις ανάγκες των άλλων, και έτσι να αναπτύξεις πιο βαθιές και ουσιαστικές συνδέσεις.
Τί είναι η ενσυναίσθηση;
Η ενσυναίσθηση δεν είναι απλά να δείχνεις συμπόνια ή να αισθάνεσαι λύπη για τα προβλήματα του άλλου. Είναι η ικανότητα να αντιλαμβάνεσαι βαθιά τα συναισθήματα και τις σκέψεις του άλλου ανθρώπου, σαν να τα ζεις ο ίδιος. Αυτό δεν σημαίνει ότι χάνεις τη δική σου προσωπικότητα ή ταυτότητα. Αντίθετα, δείχνει ότι μπορείς να συνδέεσαι με τον άλλο σε έναν βαθύτερο συναισθηματικό επίπεδο, κατανοώντας τι νιώθει και γιατί το νιώθει. Η ενσυναίσθηση απαιτεί προσοχή, κατανόηση και, κυρίως, ανοιχτό μυαλό.
Γιατί είναι σημαντική η ενσυναίσθηση;
Η ενσυναίσθηση είναι θεμέλιος λίθος για τις ανθρώπινες σχέσεις, καθώς χωρίς αυτήν, οι σχέσεις μένουν σε ένα επιφανειακό επίπεδο, με αποτέλεσμα συχνές παρεξηγήσεις και αποστάσεις. Όταν δείχνεις ενσυναίσθηση, ο άλλος αισθάνεται ότι τον καταλαβαίνεις πραγματικά και ότι μπορεί να σε εμπιστευτεί. Βοηθάει επίσης, στην επίλυση των συγκρούσεων, καθώς, όταν προσπαθείς να κατανοήσεις το πώς νιώθει ο άλλος, μπορείς να βρεις πιο αποτελεσματικούς τρόπους επικοινωνίας και να αποφύγεις την κλιμάκωση των εντάσεων.
Όταν δείχνεις ενδιαφέρον και κατανόηση, ο άλλος αισθάνεται ότι τον εκτιμάς και ότι είναι σημαντικός για σένα. Η ενσυναίσθηση μπορεί επίσης να σε βοηθήσει να κατανοήσεις καλύτερα τον ίδιο σου τον εαυτό, καθώς όταν μπαίνεις στη θέση των άλλων, συνειδητοποιείς και τη δική σου στάση και συμπεριφορά.
Πώς να καλλιεργήσεις την ενσυναίσθηση.
Η ενσυναίσθηση είναι ένα χαρακτηριστικό που μπορείς να αναπτύξεις και να ενδυναμώσεις με τον καιρό. Παρόλο που κάποιοι άνθρωποι έχουν από τη φύση τους πολλή ενσυναίσθηση, οι περισσότεροι μπορούν να μάθουν να την καλλιεργούν.
1. Μπες στη θέση του άλλου.
Δοκίμασε να δεις την κατάσταση μέσα από τα μάτια του άλλου, χωρίς προκαταλήψεις ή υποθέσεις. Αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να συμφωνείς με τον άλλον, αλλά ότι μπορείς να κατανοήσεις τους λόγους πίσω από τις αντιδράσεις και τις επιλογές του. Έτσι, θα μπορείς να καταλάβεις καλύτερα πώς νιώθει και να προσαρμόσεις τη συμπεριφορά σου ανάλογα.
2. Αναγνώρισε και αποδέξου τα συναισθήματά του.
Όταν ο άλλος εκφράζει ένα συναίσθημα, μην το απορρίπτεις ή το υποβαθμίζεις. Για παράδειγμα, αν σου πει ότι νιώθει απογοητευμένος ή πληγωμένος, δείξε κατανόηση αντί να προσπαθείς να τον διορθώσεις. Αποδέξου τα συναισθήματά του όπως είναι, ακόμα και αν δεν συμφωνείς με αυτά, και δείξε ότι καταλαβαίνεις το πώς νιώθει.
3. Απόφυγε τις προκαταλήψεις και τις επικρίσεις.
Όταν αντιμετωπίζεις τους άλλους με προκαταλήψεις, χάνεις την ικανότητα να δεις καθαρά την προσωπικότητά τους. Προσπάθησε να προσεγγίζεις τις σχέσεις σου με ανοιχτό μυαλό και χωρίς να κρίνεις, κάτι που θα σου επιτρέψει να δεις πέρα από τις πρώτες εντυπώσεις και να κατανοήσεις καλύτερα τον χαρακτήρα και τις επιλογές των άλλων.
4. Η Ενσυναίσθηση στις δύσκολες καταστάσεις.
Όταν αντιμετωπίζεις δύσκολες καταστάσεις ή συγκρούσεις με κάποιον, η ενσυναίσθηση μπορεί να αποδειχτεί πολύτιμη. Αντί να αντιδράσεις αμέσως ή να προσπαθήσεις να υπερασπιστείς τη δική σου θέση, δώσε στον άλλον χώρο να εκφράσει τα συναισθήματά του και να μιλήσει για το πώς νιώθει. Αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να αποδεχτείς άδικες κατηγορίες ή να συμφωνήσεις με όλα όσα λέει, αλλά ότι μπορείς να δείξεις κατανόηση. Ακόμα και το να πεις “Καταλαβαίνω γιατί μπορεί να αισθάνεσαι έτσι” μπορεί να αλλάξει τη δυναμική της συζήτησης και να σε φέρει πιο κοντά σε μια συμφιλιωτική λύση.