Niklas Natt och Dag
1793
Τότε που βασίλευε η βία
Εκδόσεις Μεταίχμιο
Ένα βράδυ δεν μπόρεσα να κοιμηθώ από την ταραχή που μου προκάλεσε αυτό το βιβλίο. Ο αριστοκράτης σουηδός συγγραφέας, του οποίου το όνομα δεν μπορώ να προφέρω, είναι μαέστρος στις περιγραφές βαναυσότητας και στις ωμές, ανατριχιαστικές περιγραφές που σου ανακατεύουν το στομάχι.
Το βιβλίο 1793 είναι ένα μαύρο ιστορικό θρίλερ, που κατεβαίνει στα άδυτα της ψυχής των ανθρώπων, περιγράφοντας μια εποχή φτώχειας, καχυποψίας, βίας και απανθρωπιάς. Οι «Άθλιοι» του Ουγκώ είναι παραμυθάκι μπροστά στη σκληρότητα της πένας που έγραψε αυτό το μυθιστόρημα.
Αμφιταλαντεύτηκα αν θα το παρατούσα στη μέση ή αν θα το συνέχιζα, αλλά είναι αδύνατον να σταματήσεις, χωρίς να φτάσεις στο σημείο της λύσης του αινίγματος και της κάθαρσης, όχι απαραίτητα ευχάριστης.
Το 1793 είναι μια χρονιά που έχει αφήσει ευάλωτη τη Στοκχόλμη, μετά τον πόλεμο της Ρωσίας με τη Σουηδία. Η κοινωνία της πιέζεται από τους πλούσιους αριστοκράτες με τα προνόμια και το φτωχό κόσμο που υποφέρει κάτω από άθλιες συνθήκες διαβίωσης. Είναι ο χειρότερος καταγεγραμμένος χειμώνας του 18ου αιώνα. Ο βασιλιάς Γουσταύος Αδόλφος έχει δολοφονηθεί, οι επίγονοί του αλληλοσπαράσσονται για το ποιος θα επικρατήσει, και, με το φόβο μήπως η Γαλλική Επανάσταση (που έγινε το 1789) εξαπλωθεί και στη Σουηδία, η χώρα έχει γεμίσει από σπιούνους και πληροφοριοδότες, οι οποίοι, στα όρια της παράνοιας, συνωμοτούν, προκαλώντας πόνο και άδικες τιμωρίες.
Το χειμώνα αυτής της κρύας χρονιάς, ο φύλακας (Πατατοκεφτέδες ονομαζόντουσαν) Μίκελ Καρντέλ, ανασύρει από τη θάλασσα τα απομεινάρια ενός σώματος που μοιάζει με κατακρεουργημένο από χασάπη, ζώο. Είναι όμως η σωρός ενός άτυχου ανθρώπου που έχει βασανιστεί μαρτυρικά και σταδιακά, σε σημείο να του έχουν αφαιρεθεί τα μάτια, η γλώσσα, τα δύο πόδια και τα δύο χέρια. Ποιος έχει κάνει αυτό το βάρβαρο έγκλημα; (αυτή είναι μόνο μία από τις ωμές περιγραφές βίας του βιβλίου).
Ο Μίκελ Καρντέλ ήταν ένας στρατιώτης που πολέμησε στον πόλεμο κατά της Ρωσίας και έχει χάσει το χέρι του στη μάχη. Τώρα, η πολιτεία του έχει δώσει το ρόλο του νυχτοφύλακα της πόλης.
Ο Σέσιλ Βίνκε είναι ο φθισικός δικηγόρος και σύμβουλος της αστυνομίας της Στοκχόλμης, που αναλαμβάνει να διαλευκάνει την τελευταία του υπόθεση, αφού πεθαίνει.
Ο Κρίστοφερ Μπλιξ είναι γιος γιατρού και εκπαιδευόμενος γιατρός. Γράφει γράμματα στην αδερφή του, στα οποία καταγράφει τη ζωή του, τις όμορφες στιγμές του και τις ατυχίες του που τον οδήγησαν σε ένα φρικτό δρόμο χωρίς επιστροφή, για τον οποίο έχει μετανιώσει οικτρά: ένας βάναυσος αδίστακτος άνθρωπος έχει αγοράσει τα χρέη του και τον ίδιον και τον κρατάει υποχείριό του μέχρι να «πληρωθούν» τα χρέη.
Η Άννα Στίνα Κναπ είναι μια όμορφη νεαρή κοπέλα που πουλάει λαχανικά και βρίσκεται κατηγορούμενη για πορνεία, επειδή ενόχλησε τον τοπικό ιερέα, με αποτέλεσμα να οδηγηθεί σε μια τρομακτική, αρρωστημένη, καταθλιπτική φυλακή την οποία διευθύνει ένας σαδιστής και από την οποία σχεδιάζει ένα σχέδιο απόδρασης.
Σε μια σάπια κοινωνία με σοκαριστικές αδικίες, γεμάτη θύματα και θύτες, οι ζωές αυτών των ανθρώπων διασταυρώνονται. Οι ιστορίες τους, τα κίνητρά τους, η επιρροή του ενός στον άλλον, διαμορφώνουν την ανατριχιαστική πλοκή.
Το μυθιστόρημα σού περιγράφει με άριστο τρόπο την επαναστατική ιστορική ατμόσφαιρα της εποχής. Οι χαρακτήρες αποδίδονται ολοζώντανα με όλα τους τα διλήμματα, τις ατυχίες, την απελπισία, τους εφιάλτες τους. Το μυστήριο, η αινιγματική αφήγηση και η έκπληξη του τέλους, κάνουν το βιβλίο πολύ ενδιαφέρον.
Εξαιρετική η μετάφραση στα ελληνικά και η απόδοση του Γρηγόρη Κονδύλη, ειδικά σε σημεία, που ο αναγνώστης χρειάζεται ιδιαίτερες εξηγήσεις για να γίνουν κατανοητές οι ιστορικές συνθήκες και η καθημερινή ζωή στη Στοκχόλμη.
Η γραφή είναι εκπληκτική, αλλά η ιστορία είναι σοκαριστική. Αν αντέχει το στομάχι σου, θα σου αρέσει πολύ.
Πηγή: www.vivlio.gr
