Λέων Τολστόι
Οικογενειακή Ευτυχία
Εκδόσεις Μεταίχμιο
Δεν υπάρχουν βιβλία πιο εξειδικευμένα στο να εκφράζουν οδηγίες για το πώς να ζεις καλύτερα από τα έργα του Τολστόι. Εκατοντάδες νουβέλες, διηγήματα και λίγα μυθιστορήματα, συνθέτουν το κολοσσιαίο έργο-τομή στην ανθρώπινη φύση, τού μεγάλου Ρώσου δραματουργού.
Στην πρώιμη αυτή νουβέλα των 155 σελίδων, με πρόλογο του Δημήτρη Στεφανάκη και μετάφραση Σταυρούλας Αργυροπούλου, η μεγαλοφυΐα του Τολστόι μάς παρουσιάζει τη μετεξέλιξη ενός έντονου έρωτα, με μεγάλο εκτόπισμα.
Η «Οικογενειακή Ευτυχία» ξεκινάει σε ένα επαρχιακό σπίτι, κάπου στη Ρωσία. Η ηρωίδα τού βιβλίου, η Μάσα, την οποία έχει βάλει ο Τολστόι να αφηγείται σε πρώτο πρόσωπο την ιστορία, ζει μια απομονωμένη ζωή. Μαζί με τη μικρότερη αδελφή της και την γκουβερνάντα της, η 17χρονη Μάσα περνάει μια περίοδο πένθους μετά το θάνατο της μητέρας της. Ήδη ο πατέρας της έχει φύγει από τη ζωή εδώ και καιρό.
Όπως κάθε έφηβη, έτσι και η Μάσα αποζητά λίγο αλατοπίπερο, επιθυμώντας τη ζωή στην πόλη, καταπιεσμένη από την απομόνωση της επαρχίας.
Με το που εμφανίζεται ο παλιός φίλος του πατέρα της, o μεσήλικας (37 ετών!) Σεργκέι Μιχάηλιτς, η νεαρή αρχίζει να ονειροπολεί και να επιθυμεί μια ήσυχη οικογενειακή ζωή, για να νιώσει ευτυχία.
Ο Σεργκέι, αν και αρχικά διστάζει λόγω του νεαρού της ηλικίας της, όμως την έχει ερωτευτεί βαθιά και την παντρεύεται. Οι πρώτοι μήνες του γάμου είναι τρισευτυχισμένοι. Μετά όμως, η Μάσα ανακαλύπτει τις ομορφιές της Πετρούπολης, τους χορούς, τις κολακείες, την κοινωνική ζωή, που την κάνουν να νιώθει σπουδαία και οι προϋποθέσεις για την ευτυχία της αλλάζουν.
Στο μεταξύ, στην καρδιά του Σεργκέι πυροδοτείται μια ζήλια, αδικαιολόγητη και καταστροφική, που τον οδηγεί στο να θέλει να καταπατήσει το συναίσθημα του έρωτα που νιώθει για τη Μάσα.
Κάποια στιγμή, ειδικά ακούγοντας άθελά της ένα διάλογο που την αφορά, η Μάσα ευτυχώς έρχεται στα συγκαλά της και καταλαβαίνει ότι οι επιπόλαιες σχέσεις της κοινωνικής ζωής δεν έχουν τίποτα να της προσφέρουν στο επίπεδο της ευτυχίας της, γιατί είναι μια ψευδαίσθηση.
Βρίσκει τον εαυτό της δυστυχισμένο, σε μια προσπάθεια που κάνει για να ξανακερδίσει την παλιά ευτυχία που ένιωθε στο γάμο της.
Ο γάμος της όμως, έχει αλλάξει και όσα ένιωθε ο άντρας της για κείνην, με τα χρόνια έχουν εξελιχθεί σε μια αγάπη. Ο Τολστόι μας λέει πως δεν υπάρχει τρόπος να ξαναφέρουμε πίσω αυτά που κάποτε μάς έδιναν ευτυχία αλλά να βρούμε νέους τρόπους για να νιώθουμε ευτυχισμένοι. Επομένως, δεν αξίζει να πενθούμε για συναισθήματα που δεν υπάρχει περίπτωση να ξανάρθουν.
Ή θα περάσει καθένας τη ζωή του θρηνώντας για ό,τι έχασε ή θα κάνει προσπάθειες να κινηθεί μπροστά προς το μέλλον.
Ο συζυγικός βίος, ακόμα και αν θεμελιώνεται στον έρωτα, είναι μια εύθραυστη ισορροπία από επιθυμίες που καταπιέζονται, από συμπλέγματα που καιροφυλακτούν (όπως αναφέρει ο Δημήτρης Στεφανάκης). Η ζυγαριά της συμβίωσης εύκολα διαταράσσεται και τότε όλα μπορούν να συμβούν. Η πραγματική αγάπη, ωστόσο, όσο κι αν δοκιμάζεται, έχει τον τρόπο να διασώζεται μέσα από διαδοχικές μεταλλάξεις.
Ένα αριστούργημα που ερευνά τα βάθη του έρωτα. Τύφλα να έχουν οι ψυχολόγοι δύο αιώνες μετά!
Πηγή: www.vivlio.gr