Πασχαλία Τραυλού
Άνθρωποι από στάχτη
Εκδόσεις Διόπτρα
Αυτό το δεύτερο μυθιστόρημα της τριλογίας της Πασχαλίας Τραυλού (το πρώτο ήταν το “Θεοί από στάχτη”). Θέμα του, αυτή τη φορά, τα βάσανα των ανθρώπων μέσα στη δίνη του Β’ Παγκοσμίου πολέμου.
- Η Ροζαλία Σεφεριάδη, εφαρμόζοντας ένα ραδιούργο πλάνο, βρίσκεται από τη Θεσσαλονίκη στο Παρίσι, το 1940, με τα σύννεφα του πολέμου να πυκνώνουν πάνω από τη Γαλλία. Όμως, η Ροζαλία ενδιαφέρεται για τις σπουδές της στη μουσική και για τον σαγηνευτικό νεαρό μαέστρο Ανατόλ Κοβάλσκι, τον αυστηρό καθηγητή της.
- Όταν ο Κοβάλσκι εξαφανίζεται, η Ροζαλία προσπαθεί να επιβιώσει. Η μόνη της παρηγοριά, η δουλειά της στην ορχήστρα του Μουλέν Ρουζ και η πλατωνική της φιλία με τον Γαλλοεβραίο ζωγράφο Ζαν Πιέρ, ο οποίος, όμως, είναι σφοδρά ερωτευμένος μαζί της.
- Και ενώ είναι έτοιμη να επιστρέψει στην Ελλάδα, μια μικρή καθυστέρηση, της στοιχίζει τον εγκλωβισμό της στην πόλη του Παρισιού, αφού οι Ναζί κηρύσσουν τον πόλεμο κατά της Ελλάδας. Η ίδια καθυστέρηση, μια γενιά πριν, έχει φέρει πολλά δεινά στην ιστορία των γονιών της.
- Στο μεταξύ, γεννάει το παιδί του εξαφανισμένου Πολωνού μαέστρου, για τον οποίο ανακαλύπτει ότι εκτός από σπουδαίος καλλιτέχνης, είναι Πολωνός πατριώτης, με δράση στην αντίσταση. Προκειμένου να επιβιώσει σε μια κοινωνία που υποφέρει από βία, προδοσίες, πείνα και διώξεις, δέχεται να αλλαξοπιστήσει, να γίνει Εβραία και με το όνομα Χάνα Λαρούζ, να παντρευτεί το φίλο της Ζαν Πιέρ.
- Αυτή, όμως, η απόφασή της, για να γλυτώσει τον εαυτό της και το παιδί της, την οδηγεί αρχικά στο κρεβάτι του διεστραμμένου Γερμανού ταγματάρχη Μαξ Μάισνερ που, εκβιαστικά, την κάνει ερωμένη του και, στη συνέχεια στο Άουσβιτς. Εκεί, γίνεται πόρνη για τους κρατούμενους και στη συνέχεια, μουσικός και μέλος της ορχήστρας γυναικών στο στρατόπεδο του Άουσβιτς.
- Τα ιστορικά γεγονότα που διαδραματίζονται στο δεύτερο αυτό βιβλίο της Πασχαλίας Τραυλού είναι πολύ διαφορετικά από το πρώτο της τριλογίας.
- Η ηρωίδα εδώ, θα αντιμετωπίσει τους θανάτους της οικογένειάς της στην Ελλάδα, την προδοσία από άτομο που δεν φανταζόταν, την ταπείνωση, την διπλή απώλεια, γεγονότα που θα την αλλάξουν σαν άνθρωπο και θα την στιγματίσουν για πάντα. Η μοίρα τής αρπάζει ό,τι της έχει χαρίσει, το παιδί της, τον άντρα που αγάπησε.
- Και σε αυτό το μυθιστόρημα, η Πασχαλία Τραυλού, κεντάει την πλοκή της με ανατροπές, αιφνίδια γεγονότα και αποκαλύψεις, που περιγράφονται στον αναγνώστη με ρεαλιστικά χρώματα, σαν να διαβάζει την ιστορία ενός συγγενικού προσώπου. Τα ιστορικά γεγονότα προσφέρουν τη δική τους δυναμική, σαν εφαλτήριο για να γίνει η πλοκή καθηλωτική. Η μοίρα της Ευρώπης διαμορφώνει τη μοίρα των ηρώων, αποκαλύπτοντας τους χαρακτήρες τους.
- Όλη η φρικαλεότητα του Β’ Παγκοσμίου πολέμου έρχεται στην επιφάνεια, θυμίζοντάς μας πόσο τραγικά σημάδεψε τους λαούς της Ευρώπης. Πόσο λίγη σημασία είχε η ανθρώπινη ζωή και πόσο σημαντικές ήταν οι προσωπικές αποφάσεις όσων ζούσαν εκείνη την εποχή, είτε για τη ζωή, είτε για την απώλειά της.
- Η συγγραφέας τα πλέκει όλα αυτά με τόση αυθεντικότητα, σαν να μην είναι μυθοπλασία, αλλά μια αληθινή ιστορία. Τίποτα δεν φαίνεται ακραίο σαν προϊόν φαντασίας, παρότι δεν μπορείς παρά να θαυμάσεις την φαντασία της συγγραφέως. Οι καταστροφές ή οι λύσεις που έρχονται, μοιάζει σαν να τις έγραψε το χέρι του Θεού και όχι η πένα ενός συγγραφέα.
- Συγκλονιστικό βιβλίο. Με πολλή αγωνία και την ανάγκη να ρουφήξεις τις σελίδες του αργά, ώστε να αφομοιώσεις τον καταιγισμό των γεγονότων. Μην βιαστείς να το τελειώσεις.
Θα το απολαύσεις στην αγαπημένη σου γωνιά, τις κρύες νύχτες του φθινοπώρου.