Harper Lee
Όταν σκοτώνουν τα κοτσύφια
Εκδόσεις Bell
Ένα μυθιστόρημα-βίβλος για το ρατσισμό, τις προλήψεις και τα στερεότυπα μιας μικρής κοινωνίας.
Αυτό το αριστούργημα δεν το είχα διαβάσει ούτε καν το είχα δει σε κινηματογραφική ταινία παρότι και σαν βιβλίο έχει πουλήσει 50 εκατομμύρια αντίτυπα και σαν ταινία έχει θριαμβεύσει με Όσκαρ. Μου το χάρισε πρόσφατα η αδελφή μου ως ένα από τα καλύτερα βιβλία που διάβασε ποτέ.
Το σίγουρο είναι πως ταυτίζεσαι με την ηρωίδα , αφού είναι ένα οχτάχρονο κορίτσι, έξυπνο, ατίθασο, γεμάτο χιούμορ, περιέργεια και αγάπη για το διάβασμα βιβλίων.
Η ιστορία διαδραματίζεται στο 1935 στην Πολιτεία της Αλαμπάμα, όπου, την εποχή εκείνη, η κοινωνία των λευκών κατοίκων απαξιώνει τους μαύρους και τους χρησιμοποιεί σε δευτερεύουσες εργασίες.
Στη μικρή πόλη Μέικομπ του Αμερικανικού Νότου, ζει ο δικηγόρος Άττικους Φιντς, χήρος, με τα δύο παιδιά του, την οκτάχρονη Ζαν Λουίζ (ή Σκάουτ) και τον δωδεκάχρονο Τζέμ. Την οικογένεια συμπληρώνει η μαύρη υπηρέτρια Καλπούρνια που δεν κρατάει μόνο το σπίτι καθαρό και ένα φαγητό νόστιμο, αλλά παιδαγωγεί τα δύο άτακτα παιδιά με ηθικές αξίες, συμπληρώνοντας το έργο του πατέρα τους.
Η συμβουλή του Άττικους στα παιδιά του είναι «Σκοτώστε όσες κίσσες θέλετε, αν μπορείτε να τις πετύχετε, αλλά να θυμάστε ότι είναι αμαρτία να σκοτώνεις κοτσύφια», υπονοώντας ότι τα κοτσύφια δεν κάνουν κακό σε κανένα σπίτι και σε κανένα κήπο.
Συμβολικά πάντα, στο βιβλίο, ο Άττικους, ως δικηγόρος, αναλαμβάνει να υπερασπιστεί στο δικαστήριο ένα πραγματικό «κοτσύφι», έναν νεαρό μαύρο που κατηγορείται άδικα για επίθεση και βιασμό μιας λευκής κοπέλας.
Η βίαιη, βουτηγμένη στην προκατάληψη και υποκρισία κοινωνία, παρουσιάζεται μέσα από τα αθώα και έντιμα μάτια των δύο παιδιών. Παράλληλα με τα παιχνίδια και το σχολείο, προσπαθούν να κατανοήσουν τον κόσμο των μεγάλων, τη σύγκρουση ανάμεσα στην υποκριτική παράδοση και στην δικαιοσύνη, στη θρησκευτική πίστη και στην περιφρόνηση άλλων ανθρώπινων υπάρξεων. Όλη η πόλη συνταράσσεται από το σθένος και το κουράγιο του δικηγόρου Άττικους που συγκρούεται με το κατεστημένο και κατηγορείται για τον αγώνα του να αποδοθεί δικαιοσύνη, υπερασπιζόμενος έναν μαύρο.
Στο σχολείο, τα παιδιά του κατηγορούνται και λοιδορούνται για το γεγονός ότι ο πατέρας τους υποστηρίζει τα ανθρώπινα δικαιώματα των μαύρων, ενώ είναι υποδεέστεροι πολίτες.
Τα γεγονότα που θα ακολουθήσουν είναι δραματικά, σε μια συλλογική συνείδηση της πόλης, ναρκωμένης για χρόνια. Ηρωικός ο Άττικους, διορατική η Σκάουτ, τραγικά ανθρώπινος ο Μπου Ράντλεϊ.
Παράλληλα με τον ηρωισμό, η ιστορία παραθέτει ήρωες σε ρόλους-πρότυπα, μέσα από τα ηθικά ξυπνήματα της Σκάουτ, που προσπαθεί να μεγαλώσει μέσα από τη δική της ταυτότητα, παρότι η θεία της την πιέζει να μεταμορφωθεί σε μια παραδοσιακή «μικρή κυρία» του Νότου, ένα καλό κορίτσι που δεν αμφισβητεί, δεν ρωτά, που ξέρει να υποκρίνεται. Θέματα φυλής, γένους και ηθικής κρίνονται μέσα από τη δυνατή και τρυφερή πένα της Χάρπερ Λη.
Η συγγραφέας Λη Χάρπερ καταπιάνεται με μεγάλα θέματα, με αποτέλεσμα ένα συγκινητικό βιβλίο, διαχρονικό, ή ίσως επίκαιρο όσο ποτέ, άλλοτε αστείο και άλλοτε σοφό και λυπητερό, σίγουρα κλασικό και ανεπανάληπτο.
Δεν μπορείς να αφήσεις αυτό το αριστούργημα από τα χέρια σου, γιατί η πλοκή σε οδηγεί από το ένα κακό γεγονός στο άλλο, μέχρι να σου αποκαλύψει πως κάπου υπάρχει κρυμμένη μια ηλιαχτίδα καλοσύνης.
Ευτυχώς που υπάρχουν τέτοια σπάνια βιβλία και μας φέρνουν σε επαφή με την επιρροή της λογοτεχνίας στην ψυχή του ανθρώπου.
Διάβασέ το και θα νιώσεις βαθιά ανθρώπινος.
Πηγή: www.vivlio.gr
