Η απώλεια βάρους είναι ένας από τους κύριους λόγους που οι άνθρωποι ξεκινούν μια ρουτίνα άσκησης. Ωστόσο, οι εσφαλμένες αντιλήψεις σχετικά με το πώς να γυμναστεί κάποιος για την απώλεια βάρους είναι ανεξέλεγκτες. «Οι στρατηγικές απώλειας βάρους φαίνεται να είναι η πιο μπερδεμένη πτυχή της υγείας και της ευεξίας και αυτό δεν αποτελεί έκπληξη, δεδομένου του όγκου της παραπληροφόρησης που κυκλοφορεί στο διαδίκτυο και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Μύθος 1: Η άσκηση από μόνη της θα σε βοηθήσει να χάσεις βάρος.
Η άσκηση έχει τόσα πολλά οφέλη για την υγεία, επομένως είναι χρήσιμο να ασκούμαστε είτε η απώλεια βάρους είναι στο μυαλό μας είτε όχι. Συχνά οι άνθρωποι πιστεύουν ότι μπορούν να χάσουν βάρος ξεκινώντας μια ρουτίνα προπόνησης — χωρίς να ενσωματώνουν άλλες αλλαγές στον τρόπο ζωής τους. Δυστυχώς, για τη συντριπτική πλειοψηφία των ανθρώπων, αυτό δεν ισχύει.
Πρέπει να βρισκόμαστε σε θερμιδικό έλλειμμα για να χάσουμε βάρος και καμία άσκηση δεν μπορεί να αλλάξει αυτούς τους νόμους της θερμοδυναμικής, σύμφωνα με τον Parker Condit, επικεφαλή προπονητή στο Modo Bio. Με άλλα λόγια, πρέπει να λαμβάνουμε λιγότερη ενέργεια (τροφή) από αυτή που ξοδεύουμε.
Η άσκηση μπορεί να βοηθήσει να αλλάξει αυτή η ισορροπία, αλλά δεν είναι από μόνη της ο πιο αποτελεσματικός τρόπος. Σκεφτείτε το ως εξής: «Η άσκηση για μία ώρα την ημέρα, επτά ημέρες την εβδομάδα αντιπροσωπεύει λιγότερο από το 5% του συνολικού χρόνου σε μια δεδομένη εβδομάδα». Αυτό που κάνετε στο άλλο 95% των περιπτώσεων είναι επίσης σημαντικό.
Ευτυχώς, υπάρχουν πολλές άλλες στρατηγικές που μπορεί να δοκιμάσει όποιος θέλει να χάσει βάρος. «Η αύξηση των δραστηριοτήτων κατά τη διάρκεια της ημέρας μπορεί να έχει μεγάλη επιρροή, ειδικά στην αρχή του ταξιδιού κάποιου για απώλεια βάρους. Μερικά παραδείγματα αυτών είναι το περπάτημα, η ορθοστασία αντί να κάθεσαι και γενικά περισσότερη κίνηση κατά τη διάρκεια της ημέρας. Φυσικά, η διατροφή παίζει επίσης σημαντικό ρόλο.
Μύθος 2: Όσο περισσότερο ιδρώνουμε τόσο περισσότερο λίπος καίμε.
Μερικές φορές, οι άνθρωποι ανησυχούν ότι αν δεν ιδρώσουν μετά από μια προπόνηση, έχουν χάσει το χρόνο τους. Παρόλο αυτά η εφίδρωση είναι απλώς ο τρόπος του οργανισμού να ελέγχει τη θερμοκρασία του σώματος και όχι ένας δείκτης του πόσες θερμίδες ή πόσο λίπος καίμε.
Επιπλέον, οι προπονήσεις με πιο αργό ρυθμό που δεν μας αφήνουν απαραιτήτως να ιδρώσουμε, όπως το περπάτημα σε διάδρομο ή η άρση βαρών, εξακολουθούν να είναι βασικές για την καύση θερμίδων, τη διατήρηση του μεταβολισμού μας σε υψηλά επίπεδα και για να βοηθήσουμε το σώμα μας να κρατήσει την άπαχη μυϊκή μάζα.
Μύθος 3: Όσο περισσότερο μυϊκό πόνο έχεις τόσο το καλύτερο.
Μερικοί άνθρωποι σπεύδουν να καταλήξουν στο συμπέρασμα ότι αν δε νιώσουν μυϊκό πόνο μετά από μια προπόνηση, δεν έχουν κάνει καμία βελτίωση και απλώς έχασαν τον χρόνο τους. Με άλλα λόγια, οι άνθρωποι συμφωνούν με την ιδέα “no pain no gain”. Αυτό μπορεί να προέρχεται από την εσφαλμένη αντίληψη ότι ο μυϊκός πόνος σημαίνει ότι έχετε κάψει λίπος.
Στην πραγματικότητα, το αν πονάμε ή όχι μετά από μια προπόνηση έχει να κάνει με το πώς οι μύες σας προσαρμόζονται στην πρόκληση με νέους τρόπους. Κάθε φορά που δοκιμάζετε μια νέα άσκηση ή αυξάνετε τις επαναλήψεις ή την αντίσταση που χρησιμοποιείτε με μια άσκηση, είναι πιθανό να πονάτε μετά.
Όμως, καθώς το σώμα μας προσαρμόζεται στη ρουτίνα μας, θα πονάμε λιγότερο συχνά. Είναι γνωστό ότι ο καλύτερος τρόπος για να δυναμώσουμε είναι να αυξήσουμε τη δυσκολία των προπονήσεών μας με την πάροδο του χρόνου, μια αρχή που ονομάζεται προοδευτική επιβάρυνση. Αλλά αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι θα πονάμε κάθε φορά που κάνουμε τις προπονήσεις μας πιο δύσκολες ή ότι θα πρέπει να χρησιμοποιούμε τον πόνο ως μετρητή για το πόσο αποτελεσματικές είναι οι προπονήσεις μας. Επιπλέον, το να πονάμε συνεχώς μπορεί να κάνει τη γυμναστική λιγότερο ελκυστική.
Η ουσία είναι ότι πρέπει να εστιάσουμε στην αύξηση του φόρτου εργασίας και όχι στο μυϊκό πόνο και θα πετύχουμε τους στόχους σας για απώλεια βάρους.
Μύθος 4: Θα πρέπει να αναπληρώσουμε τα cheat meals με προπονήσεις.
«Μια τυπική, έντονη προπόνηση 1 ώρας καίει 300–500 θερμίδες. Παρόλα αυτά είναι πολύ εύκολο να καταναλώνουμε αρκετές θερμίδες σε ένα απολαυστικό ελεύθερο γεύμα. Αλλά είναι επίσης εξαντλητικό να προσπαθούμε συνεχώς να αντισταθμίζουμε τις υπερβολές μας με «εξαντλητική άσκηση». Αντίθετα, είναι καλύτερο να μπορούμε να απολαμβάνουμε το φαγητό μας χωρίς υπερβολές— και να βρούμε μια στρατηγική που θα μας βοηθήσει να διατηρήσουμε μια υγιή σχέση με την άσκηση.
Κάθε πότε να κάνω cheat day ή meal δηλαδή ελεύθερο γεύμα στο διατροφικό μας πρόγραμμα; Πως και πόσο βοηθάνε τα ελεύθερα γεύματα;
Μύθος 5: Όσο περισσότερο ασκούμαστε τόσο περισσότερο βάρος χάνουμε.
Παραδόξως, η περισσότερη άσκηση δεν είναι πάντα το καλύτερο όταν ο στόχος είναι η απώλεια βάρους. Το σώμα μας χρειάζεται ξεκούραση για να ανακάμψει, οπότε αν γυμναζόμαστε συνεχώς χωρίς ξεκούραση, δε δίνουμε έτσι χρόνο στους μύες μας να αναρρώσουν. Καθώς οι μύες μας αναρρώνουν, δυναμώνουν, πράγμα που σημαίνει περισσότερη μυϊκή μάζα και επομένως περισσότερες θερμίδες που καίγονται καθημερινά.
Επιπλέον, η υπερβολική άσκηση μπορεί να οδηγήσει σε υπερπροπόνηση, η οποία μπορεί να δυσκολέψει την απώλεια βάρους. Το σώμα μας παράγει μια ορμόνη που ονομάζεται κορτιζόλη όταν αισθάνεται άγχος. Ως επί το πλείστον, είναι καλό πράγμα. Εάν αντιμετωπίζουμε μια δύσκολη κατάσταση (π.χ. κάποιος πάει να μας ληστέψει), το σώμα μας ανταποκρίνεται ώστε να μπορείτε να αντιδράσετε γρήγορα.
Αλλά η υπερβολική άσκηση μπορεί να οδηγήσει σε υπερβολική παραγωγή κορτιζόλης, η οποία, με τη σειρά της, μας κάνει να τρώμε περισσότερο και να κοιμόμαστε λιγότερο, μειώνοντας τις προσπάθειές μας για απώλεια βάρους. Οπότε δώστε τουλάχιστον 1-2 ημέρες ανάπαυσης κάθε εβδομάδα για να δώσετε στο σώμα σας την ευκαιρία να ανακάμψει.
Μύθος 6: Το αερόβιο πρόγραμμα από μόνο του είναι ο μόνος τρόπος να χάσετε βάρος.
Πολλοί άνθρωποι πιστεύουν ότι επειδή καίνε περισσότερες θερμίδες κατά τη διάρκεια μιας συνεδρίας καρδιαγγειακής άσκησης διάρκειας 45 λεπτών από ό,τι σε μια προπονητική συνεδρία με αντιστάσεις 45 λεπτών θα πρέπει απλώς να συνεχίσουν να κάνουν μόνο καρδιοαγγειακή άσκηση γιατί αυτό το είδος άσκησης θα τους δώσει μέγιστη καύση θερμίδων.
Αυτό που δεν λαμβάνουν υπόψη τους είναι η έννοια της συνέχισης της καύσης θερμίδων μετά την ολοκλήρωση της άσκησης. Η γυμναστική με αντιστάσεις όχι μόνο χτίζει μυς και σας βοηθά να τους διατηρήσετε καθώς χάνετε λίπος, αλλά σας βοηθά να συνεχίσετε να καίτε θερμίδες ακόμα και μετά την ολοκλήρωση της προπόνησής σας.
Οπότε ο συνδυασμός αερόβιας άσκησης και άσκησης με αντιστάσεις ίσως είναι ο ιδανικός για απώλεια λίπους.
Μύθος 7: Μπορούμε με τοπικές ασκήσεις να κάψουμε λίπος.
Αν έχετε κάνει ποτέ κοιλιακούς με σκοπό να χάσετε λίπος στην κοιλιά, έχετε πέσει θύματα αυτού του μύθου. Η αλήθεια είναι ότι το λίπος δε μειώνεται τοπικά. Όσο περισσότερους ενεργούς μυϊκούς ιστούς έχουμε στο σώμα μας ταυτόχρονα, τόσο περισσότερο λίπος καίμε.
Γι’ αυτό είναι πολύ σημαντικό να προπονείται ολόκληρο το σώμα σας και όχι μια συγκεκριμένη μυϊκή ομάδα στην οποία έχετε παραπάνω λίπος.
Βαγγέλης Κωνσταντόπουλος, Γυμναστής
Πηγή: fmh.gr