1. Ορισμένα ελληνικά δάση είναι αρχέγονα — δηλαδή δεν έχουν ποτέ καλλιεργηθεί ή εκμεταλλευτεί από τον άνθρωπο.
Το Δάσος του Φρακτού, στη Δράμα, θεωρείται το πιο ανέγγιχτο της Ευρώπης. Δεν έχει δεχτεί καμία ανθρώπινη παρέμβαση για πάνω από 10.000 χρόνια. Εδώ, η φύση εξελίσσεται μόνη της, χωρίς αλυσοπρίονα, δρόμους ή τουρίστες. Είναι τόσο προστατευμένο που χρειάζεσαι ειδική άδεια για να το επισκεφθείς.
2. Οι λύκοι, οι αρκούδες και οι αγριόγατοι δεν είναι μύθος – ζουν εδώ.
Η Πίνδος, η Ροδόπη και τα βουνά της Βόρειας Ελλάδας φιλοξενούν:
- την καφέ αρκούδα, το μεγαλύτερο θηλαστικό της ηπείρου.
- τον ελληνικό λύκο,.
- και την εξαιρετικά σπάνια αγριόγατα της Ευρώπης (Felis silvestris).
Οι πληθυσμοί τους είναι μικροί αλλά κρίσιμης σημασίας για την ευρωπαϊκή οικολογική ισορροπία.
3. Υπάρχουν δέντρα στην Ελλάδα ηλικίας 2.500 ετών.
Στον Όλυμπο και στην Πίνδο υπάρχουν ρόμπολα και κέδροι που φτάνουν τα 2.000–2.500 χρόνια ζωής. Έχουν δει αυτοκρατορίες να ανεβαίνουν και να καταρρέουν — κι όμως, στέκονται ακόμα. Πρόκειται για ζωντανά μνημεία της φύσης.
«Τα παλιά δέντρα δεν έχουν φωνή, μα κουβαλούν αιώνες ιστορίας στο φλοιό τους.»
4. Η Ελλάδα έχει ένα από τα μεγαλύτερα ποσοστά ενδημικών φυτών στην Ευρώπη.
Περίπου 1 στα 5 φυτά που υπάρχουν στα ελληνικά δάση δεν φυτρώνουν πουθενά αλλού στον πλανήτη. Ορισμένα φύονται μόνο σε ένα συγκεκριμένο βουνό ή ακόμα και σε μια χαράδρα! Αυτό κάνει τα δάση μας παγκόσμιου επιστημονικού ενδιαφέροντος.
5. Τα ελληνικά δάση κρύβουν μυθικές τοποθεσίες.
- Το δάσος της Δαδιάς στον Έβρο, είναι το μόνο στην Ευρώπη που φιλοξενεί και τα 4 είδη γυπών της ηπείρου.
- Στο φαράγγι του Βίκου, η φαρμακευτική παράδοση των “βικογιατρών” βασιζόταν αποκλειστικά στα βότανα των δασών.
- Στο δάσος του Παρνασσού, σώζονται ακόμη αρχαίες ιερές δρυς που θεωρούνταν ιερές στον Δία και στην Αθηνά.
6. Τα δάση παράγουν… βροχή.
Μπορεί να φαίνεται παράδοξο, αλλά τα δάση συμβάλλουν στην ίδια τη δημιουργία νερού. Οι κορυφές και τα φύλλα των δέντρων συγκρατούν υγρασία, βοηθούν στη συμπύκνωση των νεφών και στη δημιουργία μικροκλίματος που προκαλεί… βροχή. Κάθε φορά που καίγεται ένα δάσος, η περιοχή χάνει την ικανότητά της να φέρνει νερό.
7. Τα ελληνικά δάση «μιλούν» μεταξύ τους!
Όπως έχουν αποδείξει επιστημονικές μελέτες, τα δέντρα επικοινωνούν μέσω του υπεδάφιου μυκητιακού τους δικτύου (γνωστό ως “wood wide web”). Στέλνουν σήματα για κινδύνους, ανταλλάσσουν θρεπτικά συστατικά και ακόμη «υιοθετούν» νεαρά δέντρα! Αυτό συμβαίνει και στα δάση της Ελλάδας — αλλά δεν το βλέπουμε.
8. Τα ελληνικά δάση είναι «τράπεζες γενετικού υλικού».
Σε μια εποχή κλιματικής κρίσης, οι σπόροι και τα γενετικά χαρακτηριστικά των φυτών των ελληνικών δασών έχουν τεράστια αξία για την καλλιέργεια ανθεκτικών ειδών. Ίσως, κάποτε, οι λύσεις για την επιβίωση της γεωργίας να έρθουν από ένα δέντρο του Ταϋγέτου ή της Οίτης.
9. Η Ελλάδα έχει πάνω από 130 διαφορετικά είδη δέντρων.
Η βιοποικιλότητα των ελληνικών δασών είναι εντυπωσιακή. Από τα πλατάνια και τις καστανιές μέχρι τις πανάρχαιες βελανιδιές και τα μαύρα πεύκα, η ποικιλία των ειδών ξεπερνά αυτή πολλών χωρών της Κεντρικής και Βόρειας Ευρώπης.
Το δάσος είναι πολιτισμός — όχι μόνο φύση.
Τα δάση της Ελλάδας έπλασαν λαϊκές δοξασίες, ποιήματα, τραγούδια, παραδόσεις. Ήταν πάντα καταφύγιο, έμπνευση και πηγή ζωής. Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, μας ζητούν να τα δούμε ξανά. Όχι σαν φόντο για φωτογραφίες, αλλά σαν πνεύμονες ζωής και μνήμης.
Θυμήσου:
«Όταν χάνεις ένα δάσος, δεν χάνεις μόνο δέντρα. Χάνεις χρόνο, οξυγόνο, ιστορία, μέλλον.»
Φωτό από: https://depositphotos.com/gr/
