Κάθε ελληνική γιορτή συνοδεύεται από συναρπαστικά έθιμα που κρατούν ζωντανές μέχρι σήμερα τις παραδόσεις του λαού μας! Τα έθιμα των Αποκριών έχουν τις ρίζες τους στην αρχαία Ελλάδα. Μας πηγαίνουν πίσω στη λατρεία του ∆ιονύσου, θεού του κρασιού, της ευθυμίας και των εορτασµών, που συνοδευόταν από παγανιστικές τελετουργίες: οι Αρχαίοι Έλληνες µεταµφιέζονταν σε σατύρους ή φορούσαν µάσκες ζώων και συμπεριφέρονταν «προκλητικά», χόρευαν και τραγουδούσαν.
Στη σύγχρονη εποχή, πολλά από τα έθιμα του παρελθόντος διατηρούνται και τιμούνται μέχρι και σήμερα!
Έθιμα τελετουργίας:
1. Ψυχοσάββατα
Αυτά τα Σάββατα είναι τα δύο πριν την «Κυριακή της Απόκρεω» και την «Κυριακή της Τυρινής» και το πρώτο Σάββατο µετά την Καθαρά ∆ευτέρα. Αν και στο παρελθόν εορτάζονταν ως ένδειξη του ερχομού της άνοιξης – της «νέας ζωής» και ως άνοδος των νεκρών στον πάνω κόσμο, πλέον, με την επέμβαση της εκκλησίας, τέτοιου είδους παγανισμοί υποβιβάστηκαν. Σήμερα, κατά τη διάρκεια αυτών των ημερών, πραγματοποιούνται ειδικά µνηµόσυνα, μοίρασμα βρασμένου σιταριού και ύμνοι στη μνήμη αγαπημένων που έχουν αποδημήσει.
2. Η ηµέρα των Αγ. Θεοδώρων
23 Μαρτίου είναι η γιορτή των Αγίων Θεοδώρων. Είναι επίσης και μια ευκαιρία για τους ανύπαντρους, να μάθουν ποιόν/α θα παντρευτούν! Ο λαός λέει πως αν βάλετε λίγο σιτάρι κάτω από το µαξιλάρι σας και προσευχηθείτε στους Αγ. Θεοδώρους να σας αποκαλύψουν τον/τη µελλοντικό/ή σας σύζυγο στον ύπνο σας, θα ανταποκριθούν στην παράκληση!
3. Τσικνοπέμπτη
11 µέρες πριν την Καθαρά ∆ευτέρα γιορτάζουμε την Πέμπτη που μυρίζει τσίκνα από ψημένο κρέας! Την Τσικνοπέμπτη τρώμε φανατικά κρέας και άλλους εκλεκτούς μεζέδες όπως: «πηχτή», «οµάτια», «τσιγαρίδες», λουκάνικα, κτλ. Πέραν από το χορταστικό φαγοπότι όμως, η Τσικνοπέμπτη συνεπάγεται και την έναρξη της προετοιμασίας των Ελληνορθόδοξων χριστιανών για τη σαρανταήμερη περίοδο της Σαρακοστής πριν το Πάσχα.
Έθιμα δραστηριότητας:
1. Γαϊτανάκι
Στην κεντρική πλατεία των πόλεων, συγκεντρώνονται χορευτές με παραδοσιακές ενδυμασίες και στήνουν το χορό: χορεύουν όμως κυκλικά, κρατώντας κορδέλες σε όλα τα χρώματα, που στερεώνονται στην κορυφή ενός ψηλού κονταριού στη µέση του κύκλου. Σε κάθε γύρο, οι κορδέλες τυλίγονται γύρω από το κοντάρι και στην αντίστροφη φορά, ξετυλίγονται. Όσο κι αν ακούγεται απλό και εύκολο, χρειάζεται τέχνη για να γίνει σωστά!
2. Βλάχικος Γάμος
Στα χωριά ακόμα και σήμερα πραγματοποιείται το έθιμο της αναπαράστασης του βλάχικου γάμου-της βλάχας, δηλαδή της βοσκοπούλας και του βλάχου. Συνήθως τη βλάχα υποκρίνεται ένας άντρας μεταμφιεσμένος, για περισσότερο θέαμα! Η διαδικασία του γάµου ξεκινάει µε το ζευγάρι, συνοδευόµενο από «συγγενείς», έναν «ιερέα» και έναν «κουµπάρο». Το υπόλοιπο χωριό φοράει παραδοσιακές στολές! Μετά την τελετή, η γιορτή συνεχίζεται µε ζωντανή παραδοσιακή µουσική, τοπικά εδέσµατα και μπόλικο κρασί.
3. Οι Μπούλες και Γενίτσαροι
Αυτή η παράδοση συμβαίνει στην Νάουσα µε τις «Μπούλες»: οι Ναουσαίοι φοράνε προσωπίδα χωρίς μουστάκι, με κόκκινα ολοστρόγγυλα μάγουλα. Οι δε «Γενίτσαροι» συναντώνται στη Νάουσα από το 1705. Αυτή τη χρονιά, οι χωριανοί της Νάουσας τιμούσαν τη μνήμη των νεαρών συμπολιτών τους, οι οποίοι έπεσαν στον αγώνα κατά των Τούρκων. Το έθιμο θέλει τον κόσμο να κυκλοφορεί με φορεσιές των μαχητών της ελευθερίας, µε κέρινες μάσκες και θώρακες κατασκευασμένους από ασημένια νομίσματα.
4. Μπουρμπούλια
Τα Μπουρμπούλια είναι ελληνικό έθιμο, το οποίο εορτάζεται την περίοδο του Καρναβαλιού, κυρίως στην Πάτρα. Η προέλευση του δεν είναι γνωστή. Τα Μπουρμπούλια είναι χοροί όπου οι γυναίκες διατηρούν την ανωνυμία τους κάτω από ένα μαύρο ντόμινο και μια μαύρη μάσκα, ενώ οι άντρες φορούν επίσημο ένδυμα και διαλέγουν την ντάμα τους αγνοώντας την ταυτότητα της, τουλάχιστον για εκείνο το βράδυ. Συνδέεται με τη στιγμιαία γνωριμία που ήταν εξαπλωμένη την εποχή της δημιουργίας του εθίμου.
Έθιμα Διατροφής:
Τελευταία μέρα που μπορούμε να καταναλώσουμε κόκκινο κρέας είναι την «Κυριακή της Απόκρεω», (φέτος είναι η 17η Μαρτίου) καθώς η εβδοµάδα µεταξύ αυτής και της «Κυριακής της Τυρινής» επιτάσσει να φάμε ψάρι, τυρί, γάλα και αυγά. Κάποια τραγούδια του λαού, μιλούν για αποχαιρετισµό του «Τυριού» (Τύρος) και για καλωσόρισμα του «Κρεµµυδιού» και του «Πράσου».
Στην Αρκαδία, σερβίρεται το παραδοσιακό «τυροζούµι», βραστό µε άγρια χόρτα µε κοµµάτια τυριού µυζήθρα. Αυτό είναι το πρώτο πιάτο και το τιμούν όλοι αφού πρώτα σηκώσουν το τραπέζι µε τα χέρια τους τρεις φορές.
Στα ορεινά χωριά της κεντρικής Ελλάδας, φτιάχνουν παραδοσιακές «γαλατόπιτες», τυρόπιτες ή πίτες µε «τραχανά», ενώ στην Κάρπαθο σερβίρουν ένα µεγάλο µπουφέ µε ψάρι και γαλακτοκοµικά προϊόντα. Τα γλυκά που προτιμώνται, φτιάχνονται από μυζήθρα και το ποτό που κερνιέται ονοµάζεται «σιτάκα», καρυκευµένο µε βούτυρο και µέλι.
Φωτό από: www.freestuff.gr