Δεν υπάρχει μέρα που να μην αποκαλούμε τους εαυτούς μας τυχερούς ή άτυχους. Εντάξει, ακόμη και αν δεν το λέμε κάθε μέρα, θα το λέμε σίγουρα μέσα στην εβδομάδα ή σε καταστάσεις οι οποίες είναι σημαντικές για μας. Αυτές μπορεί να είναι είτε αρνητικές, είτε θετικές. Πάντα όμως, είναι απρόσμενες και ασχεδίαστες. Σε κάθε περίπτωση, είναι «καλό» ή κακό το να πιστεύουμε στην τύχη;
Η τύχη του Δημόκριτου…
Ο αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος, ο Δημόκριτος, έχει αναφερθεί στην τύχη και αυτή του η αναφορά παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον τόσο για τους πιστούς της τύχης όσο και για τους άπιστους σε αυτήν. Γιατί προτιμούμε αρχαίους; Δεν είναι αυτό που μας απασχολεί αυτό, όμως καλό είναι να βλέπουμε πως πράγματα που μας απασχολούν σήμερα, απασχολούσαν και άλλους, κάποιες χιλιάδες χρόνια πριν από μας. Είναι τουλάχιστον αγχολυτικό… «Οι άνθρωποι δημιούργησαν το είδωλο της τύχης για να την έχουν ως πρόφαση για να καλύπτουν την δική τους αναποφασιστικότητα. Σπάνια μάχεται η τύχη τη φρόνηση ενώ τις περισσότερες φορές, η διορατικότητα κατευθύνει την ανθρώπινη ζωή». Μαγικές λέξεις: Πρόφαση, αναποφασιστικότητα, φρόνηση, διορατικότητα και… σπάνια. Πραγματικά, κάθε μέρα κάνουμε σχέδια. Από τα πιο απλά, μέχρι τα πιο σύνθετα και πολλά από αυτά, μας βγαίνουν. Υλοποιούνται. Άρα, το λύσαμε. Δεν υπάρχει τύχη, ή έστω, δεν επηρεάζει αποφασιστικά… Είναι όμως έτσι;
Κρυβόμαστε πίσω από τον… τροχό της.
Ο τροχός της τύχης, είναι πολλές φορές μια καλή κρυψώνα. Το απροσδιόριστο μας ανακουφίζει. Μας ανακουφίζει πολύ περισσότερο όταν μοιάζει με μια σκοτεινή αποθήκη. Πετάμε εκεί ό,τι δε μας αρέσει, χωρίς να ξέρουμε καν πως είναι μέσα. Όσες περισσότερες φορές προσπαθήσουμε κάτι, τόσο λιγότερη «συμμετοχή» έχει σε αυτό η τύχη. Αν οι προσπάθειές μας δεν κάνουν καρπούς, τότε η τελευταία που πρέπει να κατηγορήσουμε, είναι η τύχη. Μην βαφτίζουμε το λάθος, τύχη ή ατυχία. Είναι όνομα που δεν του ταιριάζει… Αυτό το σκοτεινό καταφύγιο, έχει σώσει όμως πολλούς ανθρώπους. Είναι κατανοητό, πως είναι προτιμότερο και άρα πιο εύκολο, να χαρακτηρίσουμε τον εαυτό μας ως «άτυχο» παρά ως «αποτυχημένο». Παρόλα αυτά, η τύχη υπάρχει και αδιαφορεί για το πόσο προσπαθούμε ή ακόμη και για το αν προσπαθούμε. Φαίνεται πως έτσι το διασκεδάζει…
Οι συνθήκες, στο… μπλέντερ.
Ένα μικρό, καθημερινό σου σχέδιο, είναι να πας στη δουλειά. Από την ώρα που σηκώνεσαι από το κρεβάτι, μέχρι την ώρα που θα βάλεις μπροστά τη μηχανή και τελικά την ώρα που θα φτάσεις στον τόπο εργασίας, είναι ένα μικρό «σχέδιο». Ένα καθημερινό «ευθύγραμμο τμήμα», με αρχή και τέλος. Το πώς θα είναι ο καιρός, το πώς έχεις κοιμηθεί και ξυπνήσει, το πώς θα οδηγούν οι άλλοι άρα και το πώς και εκείνοι θα έχουν κοιμηθεί και ξυπνήσει, το αν το οδόστρωμα…δεν συνεχίζω. Είχες σηκωθεί για δουλειά και τελικά κατέληξες στο τμήμα ή οπουδήποτε αλλού. Το ήθελες; Το είχες σχεδιάσει; Όχι. Άρα, τύχη, είναι κάτι που δεν θέλουμε ή τελοσπάντων, κάτι που δεν σχεδιάσαμε αλλά παρόλα αυτά, συμβαίνει.
Η τύχη ξεκινά να δρα από εκεί που σταματά να πιάνει τόπο ο έλεγχός μας πάνω στα πράγματα.
Είναι αυτό που λέμε «δεν μπορούμε να τα ξέρουμε όλα, να είμαστε παντού, να είμαστε τέλειοι…». Δεν υπάρχει τελειότητα. Σωστά. Ακριβώς επειδή υπάρχει τύχη… Μπορούμε να υπολογίσουμε πολλούς παράγοντες. Κάθε έναν από αυτούς, μπορούμε να τον «στίψουμε» και να βγάλουμε τον δικό του χυμό. Πέραν από το ό,τι δεν γνωρίζουμε όλους τους παράγοντες που επηρεάζουν ένα σχέδιο, δεν ξέρουμε και κάτι ακόμη πιο σημαντικό, που καλώς ή κακώς, το ξέρει η τύχη. Να «ανακατεύει» με δικές της άγνωστες συνταγές αυτούς τους χυμούς… Άρα και τύχη και τέχνη…
Ούτε κλόουν, ούτε παλιάτσος. Μάλλον τζόκερ…
Χωρίς να το πούμε, παραπάνω σκιαγραφήσαμε την ατυχία. Την απουσία καλής τύχης δηλαδή. Υπάρχει και η καλή τύχη. Το γεγονός που μας κάνει να προκαλούμε την τύχη μας, δε σημαίνει πως την ψηλαφίζουμε επαρκώς. Αν ξέρεις την τύχη σου, τότε αυτή δε λέγεται τύχη, αλλά γνώση. Πόσοι και πόσοι άνθρωποι πήραν «έτσι για το καλό» ένα λαχείο και τελικά έγιναν εκατομμυριούχοι… Σχεδίασε κανένας αυτήν την επιτυχία; Πόσοι ακόμη έπεσαν γονατιστοί μπροστά στη θεά τύχη και τελικά δεν έλαβαν παρά μόνο τη χαρά της συμμετοχής; Μαζί με την Αθηνά, κουνάμε και τα χέρια μας… Αντίστροφα, μπορεί να κουνάμε τα χέρια μας αλλά η Αθηνά, να μη θέλει…
Είναι καλό να πιστεύουμε στην τύχη. Όχι μόνο στην καλή τύχη για να την προκαλούμε με τις ενέργειές μας. Είναι και μια αντίστροφη μέθοδος αυτογνωσίας. Κατανοούμε μέχρι που μας «παίρνει». Κάνουμε αυτό που θέλουμε και μπορούμε και μέχρι εκεί, φτάνει η δική μας δουλειά. Η πολλή επίκληση στην τύχη, μας κάνει μοιρολάτρες. Από την άλλη, η συνεχής πίστη ότι μπορούμε να ελέγχουμε απόλυτα τη ζωή μας, μας κάνει κουτούς. Κάπου εκεί στη μέση λοιπόν, υπάρχει πολλή τύχη…
Φωτό από: Harry T
