Βαρεθήκαμε να λέμε για το πόσο έχει αλλάξει η ζωή και για το πόσο γρήγορα γίνονται όλα. Μήπως όμως κάποια από αυτά που βαριόμαστε αληθεύουν; Άλλαξαν τα μέσα, άλλαξε η επικοινωνία, άλλαξαν οι σχέσεις των ανθρώπων, άλλαξε και η φιλία. Αν κάτσουμε και το σκεφτούμε καλύτερα, θα δούμε πως ίσως – λέμε, ίσως – τα πράγματα δεν έχουν αλλάξει και τόσο… Τελικά αλλάξαμε ή δεν αλλάξαμε; Μάλλον, εξελιχθήκαμε…
Το πτηνό, ο καπνός και το γράμμα…
Σε πόσα παραμύθια ακούγαμε για εκείνον τον αγγελιοφόρο που στα πόδια του δένανε κάποιο χαρτί και εκείνος πετούσε και το άφηνε… Η επικοινωνία και η θέληση για επικοινωνία, είναι τόσο παλιές, όσο η ανθρωπότητα. Κάποτε, αρκούσαν κάποια σήματα καπνού για να επικοινωνήσουν άνθρωποι. Σίγουρα, μέσα στον καπνό δεν υπήρχε messenger ή κάποιο chatbox για να έρθει η επικοινωνία σε κάποιο βάθος, όμως όσα χρειάζονταν, όσα ήταν ανάγκη να «ειπωθούν», λεγόντουσαν. Αργότερα, τα γράμματα και οι επιστολές που ανάλογα την απόσταση μπορούσαν να φτάσουν στον παραλήπτη κάποιους μήνες μετά, ήταν η κυρίαρχη μορφή επικοινωνίας εξ αποστάσεως. Ήταν ψεύτικες αυτές οι μορφές επικοινωνίας; Ειδικά οι επιστολές, μέχρι και λίγες δεκαετίες πριν –κάποιοι ρομαντικοί επιμένουν ακόμη σε αυτές- ήταν το μέσο που έφερε ανθρώπους από διαφορετικές ηπείρους να γίνουν φίλοι ή και ακόμη, να κάνουν οικογένειες! Αυτές οι μορφές επικοινωνίας ήταν ψεύτικες; Μάλλον όχι…
Το ταμπού των Κοινωνικών Δικτύων.
Ταμπού και βάλε. Πάνε περίπου δέκα χρόνια από τη στιγμή που τα Κοινωνικά Δίκτυα, έγιναν σταθερό κομμάτι της καθημερινότητας του ανθρώπου, τουλάχιστον στην Ελλάδα. Κάθε σημαντική εξέλιξη, προκαλεί πάντα όλες εκείνες τις «ασπρό-μαυρες» συζητήσεις. Καλό ή κακό; Προς τα που πηγαίνουμε; Αποξενωνόμαστε; Η αλήθεια είναι πως τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, στον πυρήνα τους, έχουν αυτό που λέει η πρώτη λέξη. Είναι μέσα. Η συνήθης απάντηση εκείνων που πιστεύουν πως τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης φθείρουν την πραγματική φιλία, είναι οτι επικρατεί το ψέμα. Ο καθένας, μπορεί πίσω από έναν υπολογιστή και από ένα κινητό, να πει ό,τι θέλει για τον εαυτό του. Σαν κάτι να μας θυμίζει αυτό… Μήπως αυτό γίνεται συνήθως και «live»; Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, επειδή μπορούν να εξυπηρετήσουν μια εξ αποστάσεως επαφή, κουβαλούν σίγουρα τους «δαίμονές τους», μάλλον τους δικούς μας δαίμονες…
Εξέλιξη, όχι αλλαγή. Μείναμε και θα μείνουμε οι ίδιοι…
Ένας από τους ανθρώπους που τα προηγούμενα χρόνια ψηφίστηκε ως ένας εκ των εκατό ανθρώπων με τη μεγαλύτερη επιρροή, ο Νίκολας Χρηστάκης, είχε τονίσει πως η ανθρώπινη φύση δεν έχει αλλάξει θεμελιωδώς εδώ και πάρα πολλά χρόνια. Πράγματι, αν ανατρέξουμε λίγο στην ιστορία της ανθρωπότητας, θα δούμε πως η θέληση για περισσότερη δυνατή ικανοποίηση, η επιθυμία για αγάπη, για κατανόηση, για συντροφικότητα κτλ, δεν απουσίασαν λεπτό από το ανθρώπινο «ρεπερτόριο επιθυμιών και αναγκών». Το ίδιο ισχύει και τώρα. Κάποιος άνθρωπος αναζητά με την εξ αποστάσεως φιλία, αυτό που αναζητεί ο καθένας στη φιλία. Είναι ένα πολύ διαφορετικό πράγμα να θέλεις να χρησιμοποιήσεις ένα μέσο για να κάνεις φιλίες και ένα άλλο πράγμα να επιθυμείς να εξαπατήσεις κάποιον. Δυστυχώς, η εξαπάτηση δεν περίμενε να εμφανιστεί μαζί με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Είναι και αυτή, τόσο παλιά, όσο η …αμαρτία.
Χωρίς τύψεις και ενοχές, αλλά με προσοχή.
Γνωρίζω πολλούς ανθρώπους που βρήκαν τους ανθρώπους που ακριβώς ήθελαν, εξ’ αποστάσεως. Άλλοι μέσα από επιστολές, άλλοι μέσα από το facebook και από άλλα μέσα. Παρά τα όσα λέμε αρκετές φορές για την εξ’ αποστάσεως φιλία, οι περισσότεροι την έχουμε δοκιμάσει. Γιατί; Χάθηκαν οι βόλτες και οι άνθρωποι έξω; Όχι. Μια χαρά. Εκεί έξω είναι όλοι. Μια άλλη επιθυμία που έχουμε όμως, είναι να βρούμε κάτι εντελώς αυθόρμητο και ειλικρινές. Μέσα από τη γραφή, δε βλέπουμε και δεν ακούμε. Όταν κάποιες αισθήσεις απουσιάζουν, κάποιες άλλες, εντείνονται. Η «εξασφάλιση» της θέσης μας πίσω από έναν υπολογιστή, γράμμα ή κινητό, δεν ενθαρρύνει μόνο τους ψεύτες… Δίνει αέρα και στους ειλικρινείς.
Αν είμαστε ειλικρινείς, είτε είμαστε με έναν άνθρωπο κοντά όσο κοντά μπορούν να είναι δύο καρέκλες, είτε είμαστε χιλιόμετρα μακριά, τότε κάθε μορφής επικοινωνία είναι και εκείνη ειλικρινής. Η μόνη μας μέριμνα, πέραν από το να μην εξαπατηθεί η πηγαία μας επιθυμία για επικοινωνία, είναι να φροντίζουμε αυτή η απόσταση, σιγά-σιγά να μειώνεται. Το ιδανικό, θα ήταν να δικτυώσεις φίλους που πιστεύεις ότι θα μπορούσες να έχεις πολύ καλή φυσική επικοινωνία και να τους κάνεις μια πολύ ωραία παρέα.
Φωτό από: Nic Redhead/(CC BY-SA 2.0)
