Τα βραβεία Νόμπελ λογοτεχνίας, είναι πολυσυζητημένα και αμφιλεγόμενα. Δεν είναι υπερβολή αν πούμε πως προκαλούν τις ίδιες συζητήσεις και τα ίδια συναισθήματα με τα βραβεία Όσκαρ για τον κινηματογράφο. Υπάρχουν πολλές ενστάσεις, σχόλια για «καταφανείς αδικίες» και υποψίες για «δουλειές μάναζτερ», «παιχνίδα κάτω από τραπέζι» και «χάρες με το αζημίωτο…». Παρόλα αυτά, υπάρχουν και κάποιες περιπτώσεις που οι Νομπελίστες τυγχάνουν καθολικής αποδοχής. Μπορεί όχι τη χρονιά που το τιμήθηκαν με το βραβείο, αλλά υπήρξαν σίγουρα από αυτούς που «έπρεπε να τιμηθούν». Ποιοί είναι αυτοί;
Ράντγιαρντ Κίπλινγκ, Βραβείο Νόμπελ το 1907.
Ο Κίπλινγκ γεννήθηκε στη Βομβάη όταν η Ινδία ήταν υπό το βρετανικό έλεγχο. Υπήρξε από τους λίγους λογοτέχνες που μπορούσαν να σταθούν το ίδιο επάξια στο «στίχο» και στην «παράγραφο». Ταξίδεψε όσο λίγοι συγγραφείς και έβαλε τις εμπειρίες του μέσα στα έργα του. Ο μεγάλος Χένρι Τζέημς, είχε θαυμάσει πολλές φορές την ιδιοφυή γραφή του Κίπλινγκ. «Το βιβλίο της Ζούγκλας», «Οι αναποδιές της ζωής», «Οι επτά θάλασσες» και «Τα παραμύθια της ξηράς και της θάλασσας», θεωρούνται κάποια από τα σπουδαιότερα έργα του. Όσον αφορά την προσωπικότητά του, θεωρείται εξαιρετικά αμφιλεγόμενη και από αρκετούς θεωρείται «υποστηρικτής και εμπνευστής της βρετανικής παγκόσμιας εξάπλωσης». Ανεξάρτητα από τις πολιτικές του θέσεις και την υποστήριξη της αποικιοκρατίας, ο τρόπος αφήγησής του, άξιζε… Νόμπελ.
Τόμας Μαν, Βραβείο Νόμπελ το 1929.
Γεννήθηκε στο Λίμπεκ της Γερμανίας το 1875. Παράξενος άνθρωπος αλλά μεγάλο «καμάρι» της γερμανικής λογοτεχνίας. Τόσο μεγάλο, που οι ίδιοι οι Ναζί, απέφυγαν να του κάψουν τα βιβλία για να μη δημιουργήσουν αναταραχές. Στη νεότητά του, υποστήριζε την επεκτατική πολιτική του Κάϊζερ. Κάπου στην ωριμότητά του, πίστεψε στις φιλελεύθερες λύσεις και στη δημοκρατία. Κατά την άνοδο του ναζισμού, προσπαθούσε ακόμη και με ομιλίες να πολεμήσει το φαινόμενο. «Η Παρακμή μιας οικογένειας», «Ο θάνατος στη Βενετία» και «Το μαγικό βουνό», υπήρξαν κάποια από τα έργα που δεν μπόρεσαν να ξεφύγουν της προσοχής της Επιτροπής της Σουηδικής Ακαδημίας. Αργότερα, έγραψε αριστουργήματα όπως το «Ο Ιωσήφ στην Αίγυπτο» ενώ είχε γράψει επίσης την ογκοδέστατη τετραλογία «Ο Ιωσήφ και τα αδέλφια του». Πέθανε το 1955.
Τόμας Στερν Έλιοτ, Βραβείο Νόμπελ 1948.
Από τις πατρικές φιγούρες του μοντερνισμού στην ποίηση. Ο δικός μας Νομπελίστας, ο Γεώργιος Σεφέρης, θαύμαζε πολύ τον Έλιοτ. Κοντά στα μέρη που γεννήθηκε ο Χέμινγουεϊ, (Μισούρι) ο Έλιοτ ξεκίνησε από μικρός να δείχνει την κλίση του προς τη γλώσσα και εξέδιδε δικό του περιοδικό! «Οι Κούφιοι άνθρωποι» και «Η ρημαγμένη γη» και τα «Τέσσερα Κουαρτέτα» αποτελούν τις πιο γνωστές ποιητικές του συλλογές. Καταξιώθηκε και ως θεατρογράφος με το «Φονικό στην Εκκλησιά» και το «Κοκταίηλ πάρτυ». Η βράβευσή του με Νόμπελ το 1948, τον άγχωσε περισσότερο από ό,τι τον ευχαρίστησε καθώς φοβόταν πως το Νόμπελ θα του σταματούσε την εξέλιξη. Ένας φόβος που δεν έγινε πραγματικότητα…
Γουίλιαμ Φώκνερ, Βραβείο Νόμπελ το 1949.
Άλλος ένας σπουδαίος Αμερικανός συγγραφέας. Αρκετά μοναχικός άνθρωπος, αφοσιωμένος στο έργο του και εξαιρετικά απλός στη γραφή του, ο Φώκνερ ήταν από τους λίγους λευκούς που από τότε, πρωτοστατούσε ενάντια στις φυλετικές διακρίσεις. Έργα όπως «Η βουή και η αντάρα», «Η πληρωμή του στρατιώτη», «Το Ιερό» και το «Σαρτόρις», υπήρξαν καθοριστικά για να θεωρείται ένας από τους σπουδαιότερους συγγραφείς του 20ου αιώνα. Πέθανε τον ίδιο μήνα με τον Χέμινγουεϊ (Ιούλιο) του 1962.
Μπέρτραντ Ράσελ, Βραβείο Νόμπελ το 1950.
Το έργο του υπήρξε πολύ σημαντικό για την ευρύτερη «δυτική διανόηση». Ο Μπέρναρντ Ράσελ, ήταν γνήσιο τέκνο μιας… παλαιότερης εποχής, μιας εποχής αρχαίας Ελλάδας, μιας εποχής Αναγέννησης όπου τα όρια της σκέψης ήταν ανύπαρκτα. Τα μαθηματικά, η φιλοσοφία, η πολιτική. Υπήρξε σφοδρός πολέμιος για την εισβολή των Η.Π.Α στο Βιετνάμ. Έργα του που έχουν σημαδέψει την παγκόσμια σκέψη, ήταν : «Στις συμπληγάδες των ιδεών», «Η ιστορία της δυτικής σκέψης», «Η επιστήμη και ο άνθρωπος», «Έχει μέλλον ο άνθρωπος;», «Η κατάκτηση της ευτυχίας» και βέβαια, πολλά άλλα που αξίζει πραγματικά να μελετήσει κανείς. Γι’ αυτήν την πολυσχιδή του προσφορά, ο Μπέρτραντ Ράσελ, τιμήθηκε από τη Σουηδική Ακαδημία το 1950. Πέθανε το 1970 σε ηλικία 98 ετών.
Έρνεστ Χέμινγουεϊ, Βραβείο Νόμπελ το 1954.
Γεννημένος το 1899, ο Έρνεστ Χέμινγουεϊ, θεωρείται –όχι άδικα- ως ένας από τους σημαντικότερους συγγραφείς του 20ου αιώνα. Έργα όπως οι «Οι Χείμαρροι της άνοιξης», «Αποχαιρετισμός στα όλα», «Ο γέρος και η θάλασσα» και «Για ποιόν χτυπά η καμπάνα», αποτελούν ζωντανά μνημεία της παγκόσμιας λογοτεχνίας. Τιμήθηκε με το Νόμπελ Λογοτεχνίας το 1954 και ένα έτος πριν, είχε βραβευθεί και με το Πούλιτζερ (έχοντας και δημοσιογραφική ιδιότητα). Τη δημοσιογραφική του ιδιότητα, κατάφερε να τη χρησιμοποιήσει σαν «όπλο» για να απογειώσει την αντίστοιχη, συγγραφική. Το 1961, αυτοκτόνησε αφού πρώτα βασανίστηκε για αρκετά χρόνια από βαριάς μορφής κατάθλιψη.
Αλμπέρ Καμύ, Βραβείο Νόμπελ το 1957.
Από μικρός… επαναστατημένος. Ο μετέπειτα μεγάλος Γάλλος συγγραφέας, ξεκίνησε να γίνεται άνθρωπος της γραφής, από πολύ μικρός. Έχασε τον πατέρα του στον πόλεμο το 1914 και τον γνώρισε μέσα από μια φωτογραφία του, καθώς ο Καμύ ήταν μόλις ενός έτους όταν πέθανε ο πατέρας του. Γεννήθηκε στην Αλγερία, όταν εκείνη ήταν γαλλική αποικία. Μολονότι τον μαγνήτισε και το θέατρο και η φιλοσοφία, ο Καμύ έδειξε ακόμη περισσότερο ταλέντο στη συγγραφή. Τα έργα «Η Πανούκλα» και «Ο Ξένος», αποτελούν τα σημαντικότερα μυθιστορήματά του ενώ το δοκίμιο «Ο επαναστατημένος άνθρωπος», έδωσε χαρακτήρα στις πορηγούμενες και επόμενες γραφές του.
Φωτό από: Wikipedia
