Αναβολή, ματαίωση και τελικά…ακύρωση. Μπορεί οι δύο πρώτες λέξεις να μην ταυτίζονται με την Τρίτη όμως μπορούμε να πούμε κάτι άλλο: Οι δύο πρώτες, οδηγούν σίγουρα, στην Τρίτη…Ένας φοιτητής ψυχολογίας λοιπόν, αποφάσισε να ασχοληθεί σε βάθος με τον «μαγικό κόσμο» της αναβολής…Γιατί αναβάλλουμε πράγματα συνέχεια; Πόσο μας κοστίζει αυτό; Υπάρχει αντίδοτο;
Ο γελαστός φοιτητής, μπαίνει κατευθείαν στο ψητό «Σίγουρα σας έχει τύχει να έχετε δουλειά και το πεντάλεπτο διάλειμμα στο Facebook, να έχει γίνει διάλειμμα διαρκείας πολλών ωρών…». Μετά από λίγη ώρα –προσθέτει ο φοιτητής- λέμε «εντάξει, θα το κάνω αύριο». Κάποια στιγμή, επειδή έχουμε πολλά να κάνουμε, αν σε όλα λέμε άυριο, μαθηματικά και μόνο να το σκεφτείς, τουλάχιστον τα μισά, θα γίνουν…του χρόνου.
«Ο χρόνος είναι η κινητή εικόνα της αιωνιότητας», έλεγε κάποτε ο Τίμαιος! «Η αναβλητικότητα, δεν είναι ασθένεια, έχει να κάνει με τη λήψη αποφάσεων σχετικά με όσα πρέπει να κάνεις τώρα και αποφασίζεις να τα κάνεις άλλη στιγμή. Είναι σα να έχεις έναν καβγά μέσα σου. Ένα κομμάτι του εαυτού σου, σου λέει να δουλέψεις και το άλλο να παίξεις Άνγρκι Μπερντς στο Facebook». Ο ίδιος ο φοιτητής, απέδειξε πως όντως είναι μια σύγκρουση μεταξύ τμημάτων του εγκεφάλου. Είναι μια σύγκρουση του προμετωπιαίου λοβού και του συστήματος της λίμπιντο.
Το πρώτο, μας θυμίζει τις υποχρεώσεις μας ενώ το άλλο, μας ωθεί στην απόλαυση. Κάτι σαν το αγγελάκι και το διαβολάκι! «Γιατί κερδίζει τη μονομαχία το σύστημα της απόλαυσης; Η νίκη οφείλεται σε ένα άλλο μέρος του ανθρώπινου εγκεφάλου, που λέγεται αμυγδαλή. Είναι το τμήμα του εγκεφάλου εκείνο που ελέγχει το φόβο και την ανησυχία». Ο Βικ λοιπόν, μας λέει πως η αμυγδαλή ενεργοποιεί όλες τις αντιδράσεις με τις οποίες συνοδεύεται ο φόβος. «Όπως όταν με πλησιάζει η δασκάλα μου και δεν έχω κάνει τις εργασίες μου. Παγώνεις, η καρδιά πάλλεται με άλλον ρυθμό, η αναπνοή επίσης πάει με πιο γρήγορο ρυθμό και ο μετωπιαίος λοβός, που είναι ο λήπτης απόφασης, ακυρώνεται.» Συνεχίζει να μας εξηγεί οτι όταν ένα λιοντάρι μας πλησιάζει στη ζούγκλα, δε σκεφτόμαστε οτι έχουμε να φτιάξουμε μια σχολική εργασία! Το σήμα που έρχεται, μας λέει να αντιμετωπίσουμε μια απειλή!
Γιατί αναβάλλουμε λοιπόν; Πρώτον, επειδή κυρίως δεν ξέρουμε από που να αρχίσουμε. Το πιο συχνό αίτιο «που να κάθεσαι να δουλέψεις τώρα…!;». Επίσης, η ίδια η απέχθεια της όλης διαδικασίας που ανήκει στο «πρέπει» και άρα στην πίεση. Αν είναι κάτι περίπλοκο, μας λέει ο Βικ πως ρόλο παίζει και ο φόβος της αποτυχίας. Ειδικά το τελευταίο, πρέπει να το προσέχουμε. «Οι τελειομανείς, χρησιμοποιούν κυρίως σαν ασπίδα την αναβλητικότητα. Αν έχεις να τελειώσεις μια εργασία μέχρι την Παρασκευή και είναι Δευτέρα, αν θες να την ξεκινήσεις Τρίτη και τελικά δεν είναι καλή, τότε ίσως θα είναι θέμα ικανότητας. Αν όμως την κάνεις Πέμπτη βράδυ και δεν είναι καλή, τότε θα φταίει η τεμπελιά και όχι η ικανότητα». Είμαστε τα όντα των δικαιολογιών δηλαδή! Η αμυγδαλή, προκαλεί υποσυνείδητες αντιδράσεις.
Ωραίο όλο αυτό! Πώς λύνεται όμως αυτό; «Μεταγνώση» ή αλλιώς, σκέψη για τη σκέψη, μας λέει ο Βικ. Τι προσφέρει αυτή η διαδικασία; «Θέτουμε στόχους και τους κόβουμε σε κομμάτια. Οργανώνουμε σχέδια, χρόνο, αναζητούμε τα μέσα υλοποίησης και σχεδιάζουμε τη διαδικασία. Έρευνες έχουν δείξει οτι αν οπτικοποιήσουμε τη διαδικασία, η όποια εργασία, γίνεται ευκολότερη». Η αυτοσυγκέντρωση και η δημιουργία «σχεδίου Β» ή δράσης σε ενδεχόμενο αποτυχίας, εξασφαλίζει επίσης έναν δρόμο κατά της αναβλητικότητας. Τα καλύτερα, τα αφήνει για το τέλος ο χαρισματικός μας ομιλητής και μας θυμίζει τον Ναπολέοντα Χιλ που έλεγε «Μην περιμένεις, η χρονική στιγμή δε θα είναι ποτέ η κατάλληλη». Να μην ξεχνάμε πως δεν πρέπει να τα παρατάμε, ό,τι και αν γίνει. Η αναβολή, φέρνει παραίτηση και εκείνη με τη σειρά της, αποτυχία.
